Mity i fakty

Mity i fakty - poradnik dla mam

Czy wiesz o jak wielu przesądach musiały myśleć nasze babcie, gdy same spodziewały się dziecka? Unikały przechodzenia pod drabiną, żeby maluch nie urodził się zbyt mały, nie nosiły także korali, aby uchronić go przed owinięciem pępowiną. Dziś na szczęście przyszłe mamy nie wierzą już w dawne zabobony. Mimo to, przesądów związanych z ciążą nie brakuje. Ile jest w nich prawdy, a ile fikcji?

 

Lampka wina jest dobra na wszystko?

MIT - Picie alkoholu w czasie ciąży jest zdecydowanie zabronione. Może być przyczyną chorób dziecka, w tym opóźnienia umysłowego, zaburzeń rozwoju i zachowania. Alkohol przenika do krwi dziecka i pozostaje w jego organizmie dwukrotnie dłużej, niż w Twoim. To prawda, że drink wypity od czasu do czasu nie musi być dla Was niebezpieczny, ale nie ustalono dotąd dozwolonej bezpiecznej ilości trunku i to również z tego powodu eksperci przekonują, że nawet najmniejsza ilość alkoholu może wpłynąć negatywnie na dziecko. W trosce o siebie i swoją pociechę nie wierz nikomu, kto powie Ci, że lampka wina na pewno Ci nie zaszkodzi, a drink tylko poprawi Ci humor.

 

Czy w ciąży lepiej unikać sportu?

MIT - Przyszła mama może z powodzeniem spacerować, tańczyć, pływać, uprawiać jogę, ale powinna unikać ryzykownych sportów - nurkowania, jazdy konno czy na nartach. Lepiej zrezygnować też z aktywności, w których łatwo o kontuzje, jak i takich, które wymagają znacznego wysiłku fizycznego i tempa. Pamiętaj, ruch w czasie ciąży to twój sprzymierzeniec!

 

Czy telefon komórkowy szkodzi dziecku?

NIE MA DOWODÓW - Lepiej dmuchać na zimne, bo ostrożności nigdy za wiele. Telefon emituje szkodliwe fale, dlatego nie noś go zbyt blisko brzucha, ani też w kieszeni. Najlepiej, jeśli będziesz go trzymała w torebce lub plecaku. Dobrym rozwiązaniem jest zakup zestawu słuchawkowego, który pozwoli na to, że nie będziesz miała bezpośredniej styczności z komórką.

 

W czasie ciąży powinnam unikać opalania?

FAKT - To prawda, że pod wpływem promieni słonecznych skóra produkuje cenną witaminę D, potrzebną do rozwoju dziecka, ale wystarczy, jeśli w ciąży będziesz spacerowała w półcieniu, unikając jednocześnie tej pory dnia, w której słońce operuje najsilniej. Intensywne opalanie jest niewskazane z kilku powodów: po pierwsze trudno jest skutecznie zabezpieczyć się przed szkodliwym działaniem promieniowania ultrafioletowego - skóra kobiety w ciąży jest wrażliwsza, a silne słońce może ją tylko podrażnić i doprowadzić do przebarwień, po drugie na słońcu organizm zużywa więcej wody, co może skutkować odwodnieniem, a zakłócona równowaga wodno-elektrolitowa nie służy ciąży. Jeśli przebywasz na słońcu pamiętaj o stosowaniu kremów z mocnym filtrem. Zdecydowanie unikaj solariów.

 

Spodziewając się dziecka nie powinnam pracować w ziemi?

FAKT - Taka praca bez rękawiczek jest stanowczo odradzana. Poprzez ziemię możesz zarazić się toksoplazmozą, choroba, którą wywołują pierwotniaki Toxoplasma gondii. Stanowią one duże zagrożenie dla płodu. Toksoplazmozą można także zarazić się spożywając surowe mięso lub korzystając z niedokładnie umytej deski, na której ktoś wcześniej kroił takie mięso. Do zakażenia może również dojść wskutek jedzenia niedokładnie umytych warzyw gruntowych, np. sałaty.

 

Jeśli w ciąży mam apetyt na słodycze, będę miała córkę, a jeśli zajadam się śledziami to znak, że czekam na chłopca?

MIT - O płci dziecka nie można rokować na podstawie zachcianek pokarmowych mamy. Pojawiają się one u 80-90 proc. kobiet w ciąży, ale podobny procent przyszłych mam odczuwa niechęć do różnych potraw. Przyczyną takiego stanu rzeczy są zmiany hormonalne w organizmie matki. Poprzez tego typu zachcianki lub awersję na jakieś produkty twój organizm daje znać, jakich składników odżywczych potrzebuje najbardziej, a jakie nie są mu tak bardzo potrzebne. Zaufaj swojemu ciału i zaspokajaj jego głód na ogórki, śledzie czy potrawy słodkie, oczywiście tylko wtedy jeśli nie są one dla Ciebie niezdrowe.

 

Czy w ciąży powinnam unikać serów pleśniowych?

FAKT - Spodziewając się dziecka musisz pamiętać o tym, że niektóre produkty żywnościowe są dla Ciebie niewskazane. Powinnaś zrezygnować z serów pleśniowych, np. brie, camembert, roqueforta, queso blanco, queso fresco i queso panela, chyba, że na opakowaniu takiego sera znajdziesz adnotację: „wyprodukowano z mleka pasteryzowanego”. Unikaj gotowych pasztetów i sałatek i mleka niepasteryzowanego. Potrawy takie mogą być źródłem listerii - bakterii chorobotwórczej, która zagraża zdrowiu dziecka w życiu płodowym.

Nie jedz surowych lub lekko podgotowanych jajek oraz niedopieczonego i odgrzewanego drobiu. Salmonella, która może się kryć w tych produktach, choć nie przenika przez łożysko i nie zagraża dziecku, może spowodować twoją chorobę i przynieść mdłości, wymioty czy biegunkę.

W surowym i niedogotowanym mięsie lub w surowej rybie mogą znajdować się mikroorganizmy wywołujące toksoplazmozę, unikaj więc dań przygotowanych z takich produktów. Zrezygnuj też z potraw z surowego mięsa (np. tatara).

Przyszłe mamy nie powinny jeść orzeszków ziemnych, które łatwo uczulają. Zakaz ich jedzenia ma na celu profilaktykę alergii u dziecka. Reakcja alergiczna może pojawić się u maleństwa już w trzecim trymestrze ciąży. Także niemowlęta karmione piersią łatwo uczulają się, otrzymując z mlekiem matki fistaszkowe antygeny. Unikaj więc nie tylko samych orzeszków, ale i produktów, które je zawierają (np. ciastek i czekolady), szczególnie jeśli masz w rodzinie osoby cierpiące na alergie.

 

W czasie ciąży mogę przytyć do 18 kilogramów?

MIT - Nadmierny przyrost wagi w ciąży to nie tylko trudności z pozbyciem się zbędnych kilogramów po porodzie. Nadwaga zwiększa ryzyko wystąpienia u matki cukrzycy ciężarnych, niebezpiecznych zwyżek ciśnienia krwi (stan przedrzucawkowy), konieczności przeprowadzenia cięcia cesarskiego oraz infekcji poporodowych.

Badania wykazały, że to, ile kobieta w ciąży może przybrać na wadze, aby zapewnić optymalne dla zdrowia jej i dziecka rozwiązanie, zależy od tego, ile ważyła zanim zaszła w ciążę. Według amerykańskiej organizacji March of Dimes, ważąca prawidłowo kobieta powinna przybrać w ciąży od 11,5 do 16 kilogramów, kobieta z nadwagą od 7 do 11,5 kg, a kobieta z niedowagą od 13 do 18 kg. Kobieta będąca w ciąży mnogiej powinna przybrać na wadze odpowiednio więcej - w zależności od ilości dzieci, które nosi.

 

Nie powinnam wieszać firanek ani zasłon?

FAKT - Może to brzmieć irracjonalnie, ale to prawda - lekarze zgodnie potwierdzają, że podnoszenie rąk może spowodować naciągnięcie więzadeł, na których zawieszona jest macica, a to może skutkować zagrożeniem ciąży. Zbyt długie trzymanie rąk w górze może nieść ze sobą zaburzenia krążenia, a to może być przyczyną utraty równowagi, a nawet omdleń. Dodatkowo gdy stoisz na krześle lub drabince narażasz się na groźny w skutkach upadek.

 

Jeśli się poparzę, to dziecko będzie mieć znamię?

MIT - Na skórze głowy u świeżo urodzonego maluszka, w wyniku rozszerzenia naczyń krwionośnych oraz przeciskania się przez drogi rodne, mogą pojawić się czerwone plamki, tzw. naczyniaki płaskie. Na ogół same znikają po kilku miesiącach i nie mają nic wspólnego z twoimi ewentualnymi poparzeniami. Mimo wszystko staraj się ich unikać, bo rany spowodowane oparzeniami ciężko się goją.

 

Jeśli będę się złościć, będzie marudny i płaczliwy?

FAKT - Hormony stresu, głównie kortyzol, przenikają przez łożysko a nastrój mamy udziela się również dziecku. Staraj się nie denerwować, swoją uwagę skupiaj na rzeczach przyjemnych, relaksujących. Twoje hormony szczęścia będą „przenikać” do dziecka i ono również będzie z nich korzystało.

 

Nie mogę nosić łańcuszka, bo dziecko okręci się pępowiną?

MIT - Owinięcie się pępowiną w łonie matki przez może być spowodowane przez wiele czynników, np. przez kręcenie się w brzuchu. Powodem takiego stanu rzeczy na pewno nie jest noszenie biżuterii.

 

Powinnam spać na lewym boku i powoli wstawać z łóżka?

FAKT - Zwłaszcza w drugiej połowie ciąży, gdy maluszek już jest większy, a mama leży na boku, może dochodzić do ucisku aorty i żyły głównej mamy. Uciskana aorta zmniejszy dopływ utlenionej krwi do ciała, także do łożyska, a więc i do dziecka. Ucisk na żyłę główną u kobiety ciężarnej spowoduje natomiast obrzęk nóg i spadek ciśnienia. Z łóżka należy wstawać powoli, niezbyt gwałtownie i w odpowiedniej kolejności - najpierw obrócić się na bok i usiąść, w tym samym czasie opuszczać nogi na podłogę. Warto potem posiedzieć chwilę, by krew dopłynęła do stóp i by pozwolić dziecku dopasować się do pozycji mamy i ułożyć wygodnie.

 

Nie wolno kupować wyprawki przed narodzinami?

MIT - Ta przestroga nie ma żadnego uzasadnienia - to po prostu zabobon. Można nawet powiedzieć, że jest wręcz odwrotnie, ponieważ zakup wyprawki przed porodem jest dla przyszłych rodziców dużym ułatwieniem i odciążeniem.

 

Nie powinnam jeździć tyłem do kierunku jazdy, bo dziecko ułoży się pośladkowo?

MIT - Przyczyn ułożenia się dziecka w pozycji z główką ku górze jest wiele. Dziecko może ustawić się tak w każdej chwili, nawet przy porodzie i to być bez wyraźnego powodu! To, jak usiądziesz podczas jazdy w autobusie czy pociągu nie ma żadnego znaczenia.

 

Powinnam unikać papierosów i pomieszczeń i ludzi, którzy palą?

FAKT - Naukowcy zbadali, że palenie hamuje wzrost dziecka w łonie matki. Maluszek zatruwany jest tlenkiem węgla, przez co dociera do niego mniej tlenu. Pamiętaj, że gdy palisz w ciąży, pali również Twoje dziecko, a z każdym wypalonym papierosem dochodzi do niego ok. 4 tysięcy substancji trujących i rakotwórczych.

 

Nie powinnam przymierzać okularów, bo dziecko będzie miało wadę wzroku?

MIT - Wady wzroku najczęściej są dziedziczone po rodzicach, czyli są genetycznie uwarunkowane. Przymierzanie nowych oprawek kompletnie nie ma wpływu na to czy maluszek będzie czy nie będzie okularnikiem. Na pewno wpływ na wady wzroku będzie miał sposób spędzania czasu dorastającej pociechy.

 

Nie powinnam dźwigać ciężarów?

FAKT - Kobieta w ciąży nie powinna nosić więcej niż 4-5 kilogramów. Jeśli chcesz coś podnieść powinnaś ugiąć nogi, tak jakbyś chciała ukucnąć, a przy podnoszeniu wstawać powoli. Takie zachowanie wspiera kręgosłup, który w okolicy lędźwiowej ma nienaturalną krzywiznę, spowodowaną powiększającym się brzuszkiem i zmianą sylwetki.

 

Powinnam unikać kontaktu z kotami?

MIT - To prawda, że koty mogą przenosić pierwotniaki powodujące toksoplazmozę, ale nie każdy kot musi być nosicielem. Żeby to sprawdzić, trzeba wykonać test u weterynarza. Toksoplazmoza jest niebezpieczna przede wszystkim w pierwszym trymestrze ciąży. Dla uspokojenia i w trosce o swoje dziecko wykonaj analizę krwi, określającą poziom przeciwciał IgM i IgG, które wykażą, czy jesteś uodporniona na pierwotniaki - test ten jest w pakiecie badań diagnostycznych dla ciężarnych kobiet.

 

Nie powinnam pracować przy komputerze?

MIT - Nie ma żadnych badań, które wykazałyby, że promieniowanie elektromagnetyczne emitowane przez komputer ma szkodliwy wpływ na przebieg ciąży. Rozwój techniki sprawia, że nowsze modele emitują mniej promieni. Jednak pamiętaj, że długie siedzenie przy komputerze nie sprzyja przyszłej mamie - może obciążyć kręgosłup i wzrok.

 

Nie powinnam szczepić się na grypę, bo na nią zachoruję?

MIT - Kobiety w ciąży powinny zaszczepić się przeciwko grypie. Zaleca się wykonywać szczepienie od drugiego trymestru (o podaniu szczepionki w pierwszych trzech miesiącach powinien decydować lekarz). Szczepionka nie wywołuje choroby, gdyż zawiera martwe wirusy, które nie są w stanie zrobić Ci krzywdy - w przeciwieństwie do grypy, która u kobiet w ciąży może wywołać poronienie lub obumarcie płodu. Uwaga! Zanim się zaszczepisz, skonsultuj się z lekarzem, żeby wykluczył infekcję.

 

Nie powinnam malować paznokci, bo lakier szkodzi maluchowi?

MIT - Wolno malować paznokcie, bo płytka paznokciowa jest szczelna, a emalia w żaden sposób nie jest w stanie przedostać się do krwiobiegu i dalej, do ciała dziecka. Lakier trzeba zmyć jedynie do porodu. Gdy ciśnienie jest nieprawidłowe, skóra pod paznokciami sinieje - jest to wskazówka dla lekarza, że poród przebiega z komplikacjami.

 

Nie powinnam korzystać z kserokopiarki i kuchenki mikrofalowej, bo fale mogą powodować wady wrodzone u dziecka?

MIT - Nikt ma dowodów na taką zależność. Możesz korzystać z tych urządzeń, ale ostrożności nigdy za wiele. Upewnij się więc, że są sprawne i nie stawaj przy kuchence w czasie jej pracy.

 

Nie powinnam wyjmować kolczyków z pępka, bo może dojść do zakażenia?

MIT - Kolczyk z pępka trzeba wyjąć, zanim brzuch urośnie, czyli do 4-5 miesiąca. Gdy brzuch jest duży, pępek wystaje, a kolczyk będzie zahaczał o ubranie. Zdejmując bluzkę możesz niechcący go wyrwać, a wtedy kłopoty gotowe. Nie wyjmuj kolczyka sama, lepiej niech to zrobi lekarz, koniecznie w sterylnych warunkach.

 

W samochodzie nie powinnam zapinaj pasów, bo mogę uszkodzić pęcherz płodowy?

MIT - Wypadek przy szybkości 48 km/h powoduje, że pasażer ważący 68 kg uderza w deskę rozdzielczą z siłą około 2000 kilogramów. A zatem to niezapięte pasy mogą być przyczyną zmiażdżenia dziecka w razie wypadku.

Nie ma jakichkolwiek dowodów na to, że pasy zwiększają ryzyko urazów płodu. Dziecko znajduje się przecież w elastycznej macicy wypełnionej płynem, co skutecznie chroni je przed „uszkodzeniami”. Dodatkową osłonę dla malucha stanowią sąsiadujące z macicą mięśnie oraz narządy i kości matki. Podczas nagłego hamowania macica na krótki czas zostaje uciśnięta przez pasy, ale pasażer w brzuchu jest na pewno bezpieczny.

Przyszła mama powinna zakładać pas biodrowy poniżej brzucha: przez górną część ud i jak najniżej na biodrach. Nie wolno zakładać go na brzuchu lub zbyt luźno - może to spowodować uraz żeber. Pas ramienny powinien przechodzić w poprzek ramienia, między piersiami i wzdłuż boku brzucha. Możesz też kupić specjalne nakładki anty-uściskowe na pasy.

 

Nie powinnam pić rumianku, bo wywołam przedwczesny poród?

MIT - Rumianek ma doskonałe właściwości i przyszłym mamom jest wręcz zalecany. Napar z tego zioła działa antyseptycznie i wzmacniająco na układ pokarmowy. Warto pić go 2-3 razy w tygodniu.

 

Nie powinnam kąpać się w wannie, bo to grozi poronieniem?

MIT - Nie ma przeciwwskazań dla kąpieli w wannie, pamiętaj tylko, żeby woda nie była ciepła (optymalna temperatura to 36’C). Gorąca woda rozszerza naczynia krwionośne, a to może doprowadzić do krwawienia, a nawet odklejenia się łożyska. Podczas kąpieli, zwłaszcza w III trymestrze ciąży, lepiej nie zamykaj się w łazience - jeśli zasłabniesz, konieczna będzie pomoc kogoś z rodziny.

 

Mimo, że jestem wegetarianką powinnam zacząć jeść mięso?

MIT - Nie, bo dobrze skomponowana dieta wegetariańska nie stanowi dla dziecka żadnego zagrożenia. Przyszła mama wegetarianka powinna jeść odpowiednią ilość białka i naturalnych tłuszczów. W diecie muszą pojawiać się kasze, warzywa, ryby, nabiał, masło, jaja, rośliny strączkowe, makaron z mąki razowej. Dla dziecka niebezpieczna jest dieta wegańska, wykluczająca produkty pochodzenia zwierzęcego, których rozwijające się dziecko bardzo potrzebuje. Z tego samego powodu lekarze odradzają kobietom w ciąży stosowanie diety witariańskiej (polegającej na spożywaniu wyłącznie świeżych warzyw i owoców), a także diety lakto-wegetariańskiej (eliminującą jajka) i makrobiotycznej (w której spożywa się wyłącznie świeże kiełki roślin).

 

Czy kobieta w ciąży ma większe stopy?

FAKT - To skutek działania relaksyny, przygotowującej organizm do porodu. Hormon ten rozluźnia miednicę, ale działa także na inne stawy. Dlatego stare buty teraz mogą okazać się nieco za ciasne. Wrażenie, że Twoje stopy urosły, może potęgować obrzęk stóp, zwłaszcza pod koniec dnia. Żeby go niwelować, kładź się uniesionymi nogami lub wykonuj proste ćwiczenia, np. zataczaj stopami kręgi.

 

Jako przyszła mama muszę dbać o zęby?

FAKT - Jest takie powiedzenie „Jedno dziecko, jeden ząb”, aby się nie sprawdziło odwiedzaj systematycznie stomatologa. Koniecznie poinformuj go, że jesteś w ciąży. Lekarz wybierze metody leczenia bezpieczne dla dziecka. Wiele kobiet w ciąży skarży się też na krwawiące dziąsła. Pod wpływem hormonów ciążowych stają się one rozpulchnione i wrażliwe. Zmień więc szczoteczkę na bardzo miękką, stosuj pastę do nadwrażliwych zębów i zawsze używaj nici dentystycznej, by uniknąć zakażeń w obrębie jamy ustnej. Pamiętaj też, by w Twojej diecie znalazło się jak najwięcej dań bogatych w witaminy C i D, a także białko i wapń.

 

Podczas ciąży nie wolno mi latać samolotem?

MIT - Jeśli kobieta jest zdrowa, a jej ciąża przebiega bez komplikacji, podniebne loty nie powinny być problemem. Sam przelot nie szkodzi ani przyszłej mamie, ani dziecku. Pamiętaj jednak, że ciśnienie w kabinach pasażerskich samolotów o dalekim zasięgu jest utrzymywane na nieco niższym poziomie i możesz czuć się w nich zmęczona lub ospała.

Przed wylotem sprawdź, czy linie lotnicze, z których chciałabyś skorzystać, zabiorą Cię na pokład samolotu, bowiem niektóre z nich nie przyjmują kobiet po 36 tygodniu ciąży.