Lordoza - objawy, przyczyny i leczenie. Co warto wiedzieć?

Spis treści:

Co to jest lordoza i kiedy staje się problemem?

Lordoza to fizjologiczne skrzywienie kręgosłupa, dzięki któremu może on spełniać swoją rolę w amortyzacji wstrząsów, poruszaniu się i ochronie struktur nerwowych tej okolicy. Każdy kręgosłup składa się z 3 głównych odcinków, które w płaszczyźnie strzałkowej układają się na kształt litery “S”. Odcinek szyjny oraz lędźwiowy kręgosłupa delikatnie zakrzywia się dobrzusznie, mówi się więc o fizjologicznej lordozie szyjnej i lordozie lędźwiowej. Odcinek piersiowy delikatnie zakrzywia się dogrzbietowo, tworząc fizjologiczną kifozę piersiową.

Jeśli jednak z różnych przyczyn (najczęściej związanych z wadami postawami, błędnymi nawykami i brakiem ruchu) dojdzie do pogłębienia lub spłycenia tych krzywizn, mówimy o hiperlordozie (zwiększenie naturalnej lordozy szyjnej lub lędźwiowej) bądź o hipolordozie (spłycenie naturalnej lordozy szyjnej lub lędźwiowej). Podsumowując, lordoza staje się problemem wówczas, gdy zaczyna się pogłębiać lub spłycać, przestając tym samym być skrzywieniem fizjologicznym.

Objawy – jak rozpoznać nieprawidłową krzywiznę kręgosłupa?

Jeśli danego pacjenta interesuje lordoza, objawy jej spłycenia lub pogłębienia powinny być mu dobrze znane. Z reguły są podobne i obejmują:

• asymetrię sylwetki – w przypadku problemów z lordozą lędźwiową zaobserwować można asymetrię miednicy lub trójkątów talii, choć jest to znacznie częstsze w przypadku bocznych skrzywień kręgosłupa i skolioz;
• bóle pleców – przy zaburzeniach naturalnej lordozy pojawiają się z reguły tępe, rozlane dolegliwości bólowe, nasilające się podczas dźwigania lub dłuższego przebywania w jednej pozycji, np. siedzącej;
• sztywność kręgosłupa, czyli ograniczenie jego ruchomości;
• przodopochylenie miednicy – przy hiperlordozie, czego przejawem jest osłabienie mięśni brzucha oraz charakterystyczne uwypuklenie pośladków;
• wypłaszczenie pleców w ich dolnym odcinku – przy hipolordozie.

Jeśli w przebiegu zmian dotyczących lordozy dojdzie do dyskopatii (schorzeń krążka międzykręgowego), do obrazu klinicznego dołączyć mogą objawy takie jak:

• rwa udowa (promieniujący ból przebiegający przez przednią część uda);
• rwa kulszowa (promieniujący ból przebiegający przez tylną lub boczną część uda, łydki, niekiedy aż do stopy);
• bóle pośladka;
• zaburzenia czucia w obrębie dolnego odcinka pleców lub kończyny dolnej po stronie, która jest uciskana przez przepuklinę;
• drętwienie, mrowienie stopy, łydki, uda.

Pojawienie się tych objawów zawsze warto skonsultować z lekarzem specjalistą, który zleci badania dodatkowe.

Przyczyny lordozy – od wad postawy po choroby układu mięśniowo-szkieletowego

Do grona najczęściej występujących i obserwowanych przyczyn hiperlordozy lub hipolordozy należą czynniki związane z nieprawidłowymi nawykami, zwłaszcza takie jak:

• brak aktywności fizycznej, siedzący tryb życia (sprzyja zwłaszcza spłycaniu się lordozy lędźwiowej);
• słabe mięśnie brzucha i pośladków, wskutek czego kręgosłup nie jest utrzymywany w stabilnej pozycji;
• częste i długotrwałe noszenie butów na wysokich obcasach przez kobiety – środek ciężkości ciała przesuwa się ku przodowi, co pogłębia lordozę lędźwiową;
• nieprawidłowe wzorce ruchowe, np. błędna technika wykonywanych ćwiczeń.

Innymi możliwymi przyczynami, na które nie mamy już tak dużego wpływu, są:

• wrodzone deformacje kręgosłupa;
• zaburzenia napięcia mięśniowego u dzieci;
• achondroplazja;
• zespół Downa i inne wady genetyczne;
• krzywica;
• osteoporoza;
• dystrofie mięśniowe;
• urazy miednicy i kręgosłupa;
• uszkodzenia rdzenia kręgowego;
• choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa;
• otyłość.

W przypadku kobiet do zwiększenia lordozy lędźwiowej predysponują liczne ciąże, co również wiąże się z wielomiesięcznym przesunięciem środka ciężkości ciała oraz z osłabieniem mięśni brzucha.

Diagnostyka – jak lekarz ocenia stopień lordozy?

Lekarz ortopeda może ocenić stopień lordozy na podstawie badania RTG w kilku płaszczyznach. To badanie szybkie, niedrogie, możliwe do wykonania w ramach NFZ przy posiadaniu skierowania od lekarza rodzinnego. Chcąc jednak jednocześnie ocenić kondycję i ułożenie krążków międzykręgowych, należy dodatkowo wykonać rezonans magnetyczny odcinka lędźwiowego lub szyjnego kręgosłupa (w zależności od tego, której jego części dotyczy zmiana lordozy).

Metody leczenia lordozy w Salve – jak możemy Ci pomóc?

Jeśli u pacjenta zostanie stwierdzona zwiększona lub zmniejszona lordoza, leczenie zawsze powinno zostać odpowiednio spersonalizowane. Z reguły podstawą jest systematycznie prowadzona fizjoterapia, jednak jeśli wskutek omawianego problemy doszło do dyskopatii, ortopeda może zalecić inne rozwiązania, takie jak np. blokady nerwów, termolizy czy w ostateczności leczenie chirurgiczne.

Jeśli u pacjenta występuje zwiększona lordoza, ćwiczenia powinny skupiać się głównie na stabilizacji kręgosłupa poprzez wzmocnienie mięśni brzucha i pośladków oraz poprzez delikatne rozluźnianie prostowników grzbietu. Z kolei zmniejszona lordoza wymaga wzmacniania zarówno grzbietu, jak i brzucha oraz rozciągania mięśni pośladkowych. Jest to napisane w znacznym skrócie – wszystkie ćwiczenia powinien dobrać indywidualnie fizjoterapeuta, po zapoznaniu się z wynikami badań obrazowych, przeprowadzeniu z pacjentem szczegółowego wywiadu zdrowotnego oraz wykonaniu testów funkcjonalnych. To, jakie ćwiczenia na lordozę i metody manualne sprawdzą się najlepiej, decyduje specjalista.

W placówkach medycznych Salve w Łodzi pracują doświadczeni specjaliści: ortopedzi, neurolodzy, fizjoterapeuci, którzy tworzą zgrany zespół interdyscyplinarny. W razie potrzeby przekierowują pacjenta między sobą, zapewniając mu możliwie najlepszą i najskuteczniejszą opiekę. Każdy pacjent traktowany jest indywidualnie zarówno w aspekcie diagnostyki, jak i terapii. Z hiperlordozą i hipolordozą warto pracować w każdym wieku, najlepsze efekty osiąga się jednak u dzieci i młodzieży.