Astma – jak z nią żyć?

14 czerwca 2022

Astma to..

Astma jest chorobą przewlekłą układu oddechowego, która dotyka coraz więcej osób, bez względu na wiek. Świszczący oddech, napady kaszlu czy trudności w oddychaniu to tylko niektóre objawy mogące świadczyć o astmie.

Astma, czyli dychawica oskrzelowa to przewlekłe zapalenie rurek oskrzelowych, które w znacznym stopniu utrudnia codzienne życie chorym. Jest to choroba heterogenna tzn. niejednorodna, charakteryzująca się różnymi przyczynami i objawami.

 

Przyczyny astmy

Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, co wywołuje astmę. Istnieją pewne czynniki środowiskowe, które mogą mieć zasadniczy wpływ na pojawienie się i rozwój astmy. Należą do nich przede wszystkim alergeny. Alergia jest najczęstszą przyczyną rozwoju astmy, choć należy pamiętać, że nie każdy alergik zachoruje na astmę. Astma rozwija się u osób, które wytwarzają przeciwciała IgE przeciwko alergenom. W wyniku reakcji przeciwciał z alergenami wydzielana jest m.in. histamina, która powoduje skurcz oskrzeli.

Czynnikami ryzyka są również m.in. otyłość, zanieczyszczenie powietrza, dym tytoniowy czy częste infekcje dróg oddechowych. Astma może mieć również podłoże genetyczne.

Astma-jak-z-nią-żyć-Salve-aktualności.webp [19.59 KB]

Rodzaje astmy

Według Światowej Organizacji Zdrowia astmę można podzielić na:

  • astmę oskrzelową alergiczną;
  • astmę oskrzelową niealergiczną.

To podział najprostszy, choć wyróżnić można jeszcze astmę mieszaną oraz nieokreśloną astmę oskrzelową. Szczególnym rodzajem astmy jest astma wysiłkowa, która występuje tylko w trakcie aktywności fizycznej lub niedługo po wysiłku.

Kto choruje na astmę

Astma nie wybiera. Chorują na nią zarówno dzieci, jak i dorośli, osoby wysportowane i otyłe, mieszkańcy dużych i zanieczyszczonych miast oraz mieszkańcy terenów zielonych. Z danych WHO wynika, że astma dotyka coraz więcej osób, a liczba zachorowań systematycznie wzrasta. Zaobserwowano, że największy wzrost występuje w grupie dzieci poniżej 5 roku życia. Naukowcy wiążą to z postępującym zanieczyszczeniem powietrza.

 

Astma u dzieci

Rozpoznanie astmy u dziecka może być problematyczne. Dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym często chorują na różnego rodzaju infekcje dróg oddechowych, dlatego rodzicom trudno odróżnić „zwykły” kaszel od rozwijającej się astmy.

W zależności od wieku dziecka możliwe są różne metody badań, w tym badania płuc czy testy alergiczne. Najtrudniejsza do zdiagnozowania jest astma u niemowląt i małych dzieci, czyli tzw. astma wczesnodziecięca, ponieważ do pewnego wieku (ok. 7 lat) przeprowadzenie spirometrii jest utrudnione.

 

Astma wczesnodziecięca

Astma może pojawić się nawet u kilkumiesięcznych niemowląt. Istnieją pewne czynniki ryzyka, które mogą ją wywołać (związane np. z atopowym zapaleniem skóry, alergiami). Diagnostyka jest szczególnie trudna w przypadku niemowląt, bowiem lekarz może polegać jedynie na opisie objawów podawany przez rodziców (jak często występuje napad kaszlu, w jakich okolicznościach się pojawia).

 

Objawy astmy

Do typowych, najczęściej występujących objawów astmy zalicza się:

  • świszczący oddech,
  • duszności,
  • ucisk w klatce piersiowej,
  • napadowy kaszel,
  • szybsze męczenie się.

Jak już wspomnieliśmy astma jest chorobą niejednorodną, dlatego u pacjentów mogą występować tylko wybrane objawy lub całe spectrum symptomów.

 

Leczenie astmy

Ważne jest przede wszystkim minimalizowanie czynników wywołujących atak oraz opanowanie i kontrolowanie objawów. Leczenie wdrażane w przypadku astmy można podzielić na:

  • doraźne – podawane w momencie ataku, poprawiające oddychanie,
  • stałe – przeciwzapalne, jego celem jest minimalizowanie ryzyka zaostrzenia choroby.

Im wcześniej zostanie zdiagnozowana astma i wdrożone leczenie, tym większa szansa, że choroba będzie miała łagodny przebieg. Dlatego tak istotna jest szybka konsultacja z lekarzem-pulmonologiem, który na podstawie wywiadu, badań płuc czy testów alergicznych będzie mógł określić źródło kaszlu i problemów z oddychaniem.