Astma to..
Astma jest chorobą przewlekłą układu oddechowego, która dotyka coraz więcej osób, bez względu na wiek. Świszczący oddech, napady kaszlu czy trudności w oddychaniu to tylko niektóre objawy mogące świadczyć o astmie.
Astma, czyli dychawica oskrzelowa to przewlekłe zapalenie rurek oskrzelowych, które w znacznym stopniu utrudnia codzienne życie chorym. Jest to choroba heterogenna tzn. niejednorodna, charakteryzująca się różnymi przyczynami i objawami.
Przyczyny astmy
Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, co wywołuje astmę. Istnieją pewne czynniki środowiskowe, które mogą mieć zasadniczy wpływ na pojawienie się i rozwój astmy. Należą do nich przede wszystkim alergeny. Alergia jest najczęstszą przyczyną rozwoju astmy, choć należy pamiętać, że nie każdy alergik zachoruje na astmę. Astma rozwija się u osób, które wytwarzają przeciwciała IgE przeciwko alergenom. W wyniku reakcji przeciwciał z alergenami wydzielana jest m.in. histamina, która powoduje skurcz oskrzeli.
Czynnikami ryzyka są również m.in. otyłość, zanieczyszczenie powietrza, dym tytoniowy czy częste infekcje dróg oddechowych. Astma może mieć również podłoże genetyczne.
![Astma-jak-z-nią-żyć-Salve-aktualności.webp [19.59 KB]](https://salve.pl/storage/image/core_files/2024/1/15/ce14179652a0180dad551c289eca3ae0/webp/salve/preview/Astma-jak-z-nią-żyć-Salve-aktualności.webp)
Rodzaje astmy
Według Światowej Organizacji Zdrowia astmę można podzielić na:
- astmę oskrzelową alergiczną;
- astmę oskrzelową niealergiczną.
To podział najprostszy, choć wyróżnić można jeszcze astmę mieszaną oraz nieokreśloną astmę oskrzelową. Szczególnym rodzajem astmy jest astma wysiłkowa, która występuje tylko w trakcie aktywności fizycznej lub niedługo po wysiłku.
Kto choruje na astmę
Astma nie wybiera. Chorują na nią zarówno dzieci, jak i dorośli, osoby wysportowane i otyłe, mieszkańcy dużych i zanieczyszczonych miast oraz mieszkańcy terenów zielonych. Z danych WHO wynika, że astma dotyka coraz więcej osób, a liczba zachorowań systematycznie wzrasta. Zaobserwowano, że największy wzrost występuje w grupie dzieci poniżej 5 roku życia. Naukowcy wiążą to z postępującym zanieczyszczeniem powietrza.
Astma u dzieci
Rozpoznanie astmy u dziecka może być problematyczne. Dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym często chorują na różnego rodzaju infekcje dróg oddechowych, dlatego rodzicom trudno odróżnić „zwykły” kaszel od rozwijającej się astmy.
W zależności od wieku dziecka możliwe są różne metody badań, w tym badania płuc czy testy alergiczne. Najtrudniejsza do zdiagnozowania jest astma u niemowląt i małych dzieci, czyli tzw. astma wczesnodziecięca, ponieważ do pewnego wieku (ok. 7 lat) przeprowadzenie spirometrii jest utrudnione.
Astma wczesnodziecięca
Astma może pojawić się nawet u kilkumiesięcznych niemowląt. Istnieją pewne czynniki ryzyka, które mogą ją wywołać (związane np. z atopowym zapaleniem skóry, alergiami). Diagnostyka jest szczególnie trudna w przypadku niemowląt, bowiem lekarz może polegać jedynie na opisie objawów podawany przez rodziców (jak często występuje napad kaszlu, w jakich okolicznościach się pojawia).
Objawy astmy
Do typowych, najczęściej występujących objawów astmy zalicza się:
- świszczący oddech,
- duszności,
- ucisk w klatce piersiowej,
- napadowy kaszel,
- szybsze męczenie się.
Jak już wspomnieliśmy astma jest chorobą niejednorodną, dlatego u pacjentów mogą występować tylko wybrane objawy lub całe spectrum symptomów.
Leczenie astmy
Ważne jest przede wszystkim minimalizowanie czynników wywołujących atak oraz opanowanie i kontrolowanie objawów. Leczenie wdrażane w przypadku astmy można podzielić na:
- doraźne – podawane w momencie ataku, poprawiające oddychanie,
- stałe – przeciwzapalne, jego celem jest minimalizowanie ryzyka zaostrzenia choroby.
Im wcześniej zostanie zdiagnozowana astma i wdrożone leczenie, tym większa szansa, że choroba będzie miała łagodny przebieg. Dlatego tak istotna jest szybka konsultacja z lekarzem-pulmonologiem, który na podstawie wywiadu, badań płuc czy testów alergicznych będzie mógł określić źródło kaszlu i problemów z oddychaniem.