Gdy płuca palą się chorobą – przyczyny, objawy, powikłania zapalenia płuc

Dużo objawów - jedna, groźna choroba

Często spotykane w sezonie jesienno-zimowym pozaszpitalne zapalenie płuc to choroba, która zazwyczaj jest skutkiem powikłań po infekcjach górnych dróg oddechowych. Jej pojawienie może być także związane m.in. z zakażeniem bakteryjnym bądź wirusowym. Nieleczone zapalenie płuc lub zbyt późno zdiagnozowane, może mieć poważne konsekwencje zdrowotne lub, zwłaszcza w przypadku starszych osób, doprowadzić do utraty życia. Warto wiedzieć więcej o tym, jak się objawia ta groźna choroba i co powinno skłonić nas do jak najszybszego kontaktu z lekarzem.

Zapalenie płuc w początkowej fazie rozwoju niezwykle często przypomina grypę. Bardzo złemu samopoczuciu i ogólnemu rozbiciu, towarzyszy stan podgorączkowy lub gorączka, dreszcze oraz bóle w klatce piersiowej, zwłaszcza te, które są wyraźnie odczuwalne przy wdechu i wydechu. Chory najczęściej skarży się na powodujący duszności uciążliwy kaszel, który uruchamia odkrztuszanie ropnej plwociny. Czasami, kiedy choroba rozwija się u osoby w podeszłym wieku, gorączka lub kaszel nie muszą być objawami o bardzo dużym stopniu nasilenia. W zależności od rodzaju bakterii lub  wirusów, które są przyczyną rozwoju zapalenia płuc, objawy mogą przybierać jeszcze różne, dodatkowe formy np. wymiotów lub bólu brzucha (zakażenie Legionella pneumophila) albo być mniej nasilone i narastać w bardzo wolno (zakażenie Mycoplasma pneumoniae i Chlamydia pneumoniae). Bywa i tak, że chorobie towarzyszą tylko objawy kaszlu i uczucie szybkiego męczenia się lub senności.

Uwaga na duszność i higienę ust

Choroba jest stanem zapalnym miąższu płuc, czyli pęcherzyków płucnych i tkanki śródmiąższowej, które prowadzą zmniejszenia powietrzności płuc, objawiającej się dusznością. Większość przypadków zapalenia płuc spowodowanych jest przez bakterie, które znajdują się w naszych górnych drogach oddechowych i gardle.  Kontroli flory bakteryjnej sprzyja właściwa higiena ust i zapobieganie próchnicy. „Winowajcami”, którzy najczęściej odpowiadają za wystąpienie choroby są dwoinka zapalenia płuc (Streptococcus pneumoniae) i gronkowiec złocisty (Staphylococcus aureus).

Groźne palenie, niewyleczone infekcje i grypa

Odpowiedzialność za rozwój zapalenia płuc ponoszą także bakterie grypy lub paragrypy, stąd występowanie choroby jako powikłania po nieleczonych i przechodzonych  infekcjach gardła.  Nie bez przyczyny, czynnikiem sprzyjającym wystąpieniu choroby jest obniżona odporność, a także palenie papierosów. Choroba stosunkowo często występuje u osób w podeszłym wieku. Innym czynnikiem, który sprzyja wystąpieniu zapaleniu płuc jest niewydolność serca oraz kontakt z osobami chorymi – zwłaszcza na zapaleniu płuc o podłożu wirusowym. Zapobiegająco działa także szczepienie przeciw grypie, eliminując wystąpienie zapalenia płuc o podłożu bakteryjnym, związanym z grypą.

Powikłania zapalenia płuc

Na liście powikłań, które występują w wyniku przebytego zapalenia płuc najczęstszymi jest wystąpienie płynu w opłucnej, ropień płuca oraz wysiękowe zapalenie opłucnej. Wszystkie choroby są bardzo groźne i często wymagają hospitalizacji. Ropień jest wynikiem zebrania się ropy w miąższu płuca na skutek przebytego zapalenia o podłożu bakteryjnym. W tym przypadku często stosowana jest kolejna antybiotykoterapia oraz drenaż złożeniowy, aby umożliwić usunięcie ropnej treści i zapobiec zniszczeniu płuca. Z kolei płyn usuwany jest poprzez punkcję opłucnową. Pierwszym objawem wysiękowego zapalenia opłucnej jest towarzyszący oddychaniu ostry, klujący ból w klatce piersiowej.

W przypadku wystąpienia pierwszych problemów z oddychaniem lub symptomów objawów zapalenia płuc najważniejsza jest szybka konsultacja z lekarzem. Tylko w taki sposób można zapobiec rozwojowi choroby oraz jej powikłaniom. Lekarz w trakcie badania jest w stanie usłyszeć charakterystyczne dla choroby szmery w płucach. Wówczas najczęściej zleca wykonanie radiogramu płuc. Wyniki RTG jednoznacznie potwierdzają wystąpienie choroby i wskazują natychmiastowe rozpoczęcie leczenia.