Jak rozmawiać z lekarzem podczas wizyty?

Spis treści:

Dlaczego warto dobrze przygotować się do wizyty u lekarza?

W trakcie wizyty u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej może pojawić się u pacjenta tzw. syndrom białego fartucha. To stresowa reakcja organizmu (ciężko nad nią zapanować, nawet jeśli przed wizytą pacjent czuje się dobrze i nie odczuwa stresu) na personel i środowisko medyczne, polegająca na wzroście ciśnienia tętniczego krwi, szybszym biciu serca, nadmiernej potliwości ciała itd. Pojawiają się więc po prostu oznaki stresu, a należy do nich ponadto mniejsza koncentracja i trudność w skupieniu uwagi. Objawy, które były dla nas niepokojące i z którymi zgłosiliśmy się do specjalisty, mogą stracić na ważności lub możemy o nich zapomnieć. To błąd, gdyż wtedy lekarz uzyska mniej danych potrzebnych do wystawienia diagnozy.

Nawet przy braku syndromu białego fartucha dobre przygotowanie do wizyty ma kluczowe znaczenie. Gdy pacjent wie, jak się zachować, co powiedzieć, jakie pytania zadać i czego się spodziewać, cała wizyta przebiega w bardziej komfortowej atmosferze, sprawnie i szybko. Jest też pewność, że o niczym istotnym nie zapomnimy, a to zaś przekłada się pośrednio na rezultaty leczenia.

Jakie informacje warto mieć ze sobą?

Jaka rozmawiać z lekarzem w przychodni i jakie informacje zabrać ze sobą? Przede wszystkim należy postawić na szczerość - lekarza informuje się o wszystkich problemach zdrowotnych, nawet tych intymnych czy wstydliwych, ponieważ mogą one mieć realny wpływ na aktualną chorobę czy schorzenie. Nie należy też obawiać się własnych pytań. Wizyta jest od tego, aby sobie pomóc, a ważnym elementem tego jest komfort psychiczny i pełna wiedza na temat własnego stanu zdrowia. Istotne informacje, które warto zabrać ze sobą, to przede wszystkim:

• aktualnie występujące objawy, które nas niepokoją i z którymi się zgłaszamy po pomoc - czas ich trwania, nasilenie, czy ich intensywność wzrasta w ostatnim czasie, czy pojawiają się dolegliwości nocne, od kiedy trwa dany problem, czy są sposoby łagodzące jego intensywność, w jakich sytuacjach się nasila;
• choroby własne i te występujące w rodzinie - wiele problemów zdrowotnych ma bowiem charakter dziedziczny lub ma predyspozycję do występowania z pokolenia na pokolenie wśród najbliższych;
• przyjmowane leki i suplementy - a w przypadku leków także ich dawkowanie, częstotliwość stosowania i czas trwania takiej kuracji;
• styl życia - nałogi (alkohol, papierosy, kofeina), czas snu, aktywność fizyczna, stres, picie wody, sposób odżywiania się;
• alergie;
• codzienne samopoczucie.

Oczywiście wywiad zdrowotny może w dużej mierze zależeć od tego, z jakim problemem na wizytę zgłasza się pacjent. Przykładowo jeśli jest to pacjent pourazowy, spore znaczenie będzie mieć rodzaj urazu, czas jego wystąpienia oraz występujące objawy. Zaś u pacjenta kardiologicznego lekarz spyta o ciśnienie tętnicze krwi na co dzień, puls, aktywność fizyczną, wydolność organizmu, a także ostatnią wizytę u kardiologa.

Jak mówić o objawach i dolegliwościach?

Warto wiedzieć, jak rozmawiać z lekarzem, aby niczym się nie zaskoczyć i aby na wizytę przyjść w pełnym spokoju. Wiele osób wciąż stresuje się taką wizytą - zupełnie niepotrzebnie. Doświadczony lekarz sam wie, jak prowadzić rozmowę. Pacjent musi jedynie odpowiadać na zadawane pytania (szczerze i zgodnie z prawdą, nie martwiąc się o reakcję lekarza), a w międzyczasie, jeśli odczuje taką potrzebę, może oczywiście śmiało dopytać o interesujące go kwestie.

Jeśli obawiamy się, że zapomnimy o niektórych objawach lub innych ważnych kwestiach, dobrym pomysłem jest zapisanie ich na kartce. Taką karteczkę bierzemy ze sobą i posiłkujemy się nią podczas rozmowy z lekarzem. Osoby starsze, które mają problem słuchem, nie zajmują się same wydzielaniem sobie leków lub po prostu chcą poczuć wsparcie, mogą przyjść na wizytę z bliską osobą, która otacza je na co dzień opieką.

Czego unikać podczas rozmowy z lekarzem?

Podczas rozmowy z lekarzem należy unikać:

• bagatelizowania objawów - nawet jeśli dla pacjenta dany objaw jest nieznaczący, dla lekarza może być kluczowy, wpływając na zmianę rozpoznania;
• samodzielnego diagnozowania się - nawet jeśli pacjent, odczekując na wizytę, czytał o problemach zdrowotnych z podobnymi objawami, nie oznacza to, że rzeczywiście zmaga się z tą chorobą. Decyzja dotycząca rozpoznania zawsze musi być pozostawiona specjaliście, który wystawi ją na podstawie wywiadu, wykonanych badań, oceny stanu zdrowia;
• ukrywania ważnych objawów, np. chcąc szybciej wrócić do pracy lub chcąc ukryć nałogi. Zdrowie ma się tylko jedno, nie należy stawiać go na szali z własnym komfortem psychicznym;
• unikania pytań - pytania zadawane przez pacjenta lekarzowi są bardzo ważne. Przykładowo lepiej dopytać o dawkowanie leków, niż przyjmować je źle i tym samym pogorszyć swój stan zdrowia.

Na wizycie u lekarza niewskazany jest stres, lęk, niepokój czy obawa. Rolą i obowiązkiem każdego lekarza jest jak najlepsza, kompleksowa i trafna pomoc, a jednocześnie zadbanie o atmosferę podczas wizyty. Im szczerzej i spokojniej porozmawiamy, tym optymalniejszą pomoc otrzymamy.

Jak zadawać pytania i upewnić się, że dobrze rozumiemy diagnozę?

Pytania należy zadawać bezpośrednio, nawet jeśli pozornie wydają się zbyt proste, głupie czy nieistotne. Także wtedy, gdy lekarz już omówił tę kwestię, lecz nie skupiliśmy się na niej, zapomnieliśmy o udzielonych informacjach bądź chcemy się co do nich upewnić. Mogą paść pytania typu:

• co oznacza taka diagnoza?
• jakie jeszcze badania warto wykonać i jak one wyglądają?
• jak działają dane leki, jakie mogą mieć skutki uboczne?
• co zrobić, jeśli nie będzie efektów terapii?
• w jaki sposób odstawić dane leki?
• kiedy konieczna będzie wizyta u innego specjalisty, np. reumatologa, onkologa czy endokrynologa?
• czy wyniki moich badań są prawidłowe? Jak rozumieć odstępstwa od normy? Czy mają duże znaczenie dla mojego stanu zdrowia?
• jakie są możliwe metody leczenia mojego problemu?

Ważne informacje warto od razu zapisywać, aby nie zapomnieć ich po wyjściu z gabinetu. Na sam koniec warto jeszcze upewnić się, co do diagnozy. Może to wyglądać następująco: “Podsumowując, wyniki moich badań wskazują na zbyt wysokie ciśnienie krwi, w związku z czym najlepiej codziennie je mierzyć i zapisywać o stałych porach dnia, zmienić styl życia zgodnie ze wskazówkami lekarza oraz przyjmować leki w ustalonej dawce, a w razie braku poprawy stawić się na kolejną wizytę lub udać się do lekarza kardiologa?”.

Przebieg wizyty będzie wówczas jasny, prosty i przejrzysty. Pacjent będzie wiedzieć, z czym się zmaga, co może zrobić, aby poprawić stan swojego zdrowia oraz czego powinien unikać.