Jak się przygotować do testu na SIBO?

14 marca 2025

SIBO to zespół przerostu flory bakteryjnej jelita cienkiego, manifestujący się wzrostem ilości i/lub nietypowym rodzajem bakterii w jelicie cienkim. Dolegliwości schorzenia są dość przykre i zazwyczaj odczuwalnie uprzykrzają życie chorego. Odpowiednio wykonany test na SIBO pozwala na trafną diagnostykę problemu, co jest niezbędne do wdrożenia celowanego leczenia.

Jak się przygotować do testu na SIBO - tresc.webp [73.52 KB]

Co to jest SIBO i jak wpływa na zdrowie?

Przewód pokarmowy zawiera niemal 1011–1012 bakterii w 1 g treści jelitowej, przy czym ich ilość jest różna na poszczególnych odcinkach przewodu pokarmowego. Najmniej bakterii występuje w żołądku, a ich liczba wzrasta w dalszych odcinkach przewodu pokarmowego. Bakterie te stanowią prawidłową florę przewodu pokarmowego i pełnią wiele kluczowych funkcji, m.in. troficzne, metaboliczne i ochronne. Odpowiadają za fermentację niestrawionych węglowodanów do krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (te natomiast są głównym źródłem energii dla kolonocytów), produkcję witamin z grupy K i B oraz stymulację układu odpornościowego.

Zespół przerostu flory bakteryjnej jelita cienkiego (SIBO) jest heterogennym zespołem manifestującym się wzrostem liczby i/lub nietypowym rodzajem bakterii w jelicie cienkim. W patogenezie schorzenia pod uwagę bierze się takie nieprawidłowości, jak: zaburzenia sekrecji kwasu solnego, zaburzenia wydzielania enzymów trzustkowych, zaburzenia immunologiczne i nieprawidłowości przewodu pokarmowego. Problem częściej dotyczy pacjentów zmagających się z celiakią, chorobą Leśniowskiego-Crohna, zespołem krótkiego jelita, marskością wątroby. Jednak dokładne przyczyny SIBO wciąż nie zostały poznane.

Każda osoba zmagająca się z problemami gastrycznymi powinna więc wiedzieć, co to jest test SIBO, dlaczego warto go robić i jak się do niego przygotować. Nieleczona choroba może mieć wiele negatywnych konsekwencji zdrowotnych, w tym tych o charakterze utrwalonym.

 

Rodzaje testów na SIBO - wszystko, co warto wiedzieć

Współcześnie złotym standardem rozpoznania SIBO jest badanie mikrobiologiczne treści jelita cienkiego i stwierdzenie liczby bakterii powyżej 105 w 1 g lub 1 ml treści jelitowej. Inwazyjność badania ogranicza jednak zastosowanie tej metody. Pozostałymi cenionymi badaniami diagnostycznymi wykorzystywanymi w diagnostyce omawianego schorzenia są: testy oddechowe z substancjami zawierającymi znakowany węgiel, wodorowe testy oddechowe z laktulozą, glukozą lub laktozą, a także inne, np. test z p-aminobenzenem.

Odpowiedni dobór testu na SIBO zawsze jest indywidualny. Decyduje o tym lekarz prowadzący (zwykle gastroenterolog) na podstawie wywiadu zdrowotnego, występujących u pacjenta objawów oraz ewentualnych wynikach innych badań, w tym krwi i gastroskopii.

Test na SIBO najlepiej wykonać w laboratorium, wówczas mamy pewność, że wyniki będą najbardziej miarodajne. Jednak z wielu indywidualnych względów niektórzy poszukują zestawów testowych do wykonania w domu, co jest całkowicie możliwe. Współcześnie z łatwością zakupić można wysyłkowe zestawy testu wodorowego. Również one wymagają odpowiedniego przygotowania.

 

Jakie kroki podjąć przed testem na SIBO?

Jeśli planowany jest test SIBO, przygotowanie powinno być szczególnie staranne, ponieważ nietrudno o zakłamanie wyników badań. Przede wszystkim należy zadbać o przygotowanie dietetyczne, o czym nieco więcej poniżej. Dodatkowo na kilka godzin przed testem należy unikać znacznego wysiłku fizycznego, zaś bezpośrednio przed nim należy dokładnie umyć zęby i język, aby usunąć resztki jedzenia, które mogą wpłynąć na wyniki testu. Na 2 tygodnie przed badaniem należy zaprzestać przyjmowania inhibitorów pompy protonowej i środków przeczyszczających. Miesiąc przed testem nie należy przyjmować antybiotyków.

 

Co jeść, a czego unikać przed wykonaniem badania SIBO?

Jak się przygotować do testu SIBO od strony dietetycznej? Przed przystąpieniem do testu oddechowego wodorowego pacjent powinien przez co najmniej 14 godzin pozostać na czczo. W tym czasie nie powinien pić nic z wyjątkiem wody (niegazowanej). Ponadto w dniu poprzedzającym badanie należy unikać:

  • produktów zawierających węglowodany złożone (chleb, ziemniaki);
  • produktów mlecznych zawierających laktozę (w tym mleka);
  • soków;
  • produktów wysokobłonnikowych (opóźniają wydzielanie wodoru);
  • produktów wzdymających: cebuli, czosnku, kapusty, nasion roślin strączkowych lub jakichkolwiek warzyw marynowanych.

 

Chcąc dowiedzieć się dokładnie, co jest możliwe do spożycia, najlepiej skonsultować się z lekarzem zlecającym badanie. Ostatni posiłek w dzień poprzedzający test nie powinien być zbyt duży i zawierać błonnika (posiłek niskoresztkowy). Na 12 godzin przed rozpoczęciem diagnostyki rekomenduje się zaprzestać palenia tytoniu i żucia gumy.

 

Podsumowanie

W dzisiejszych czasach dużą popularnością cieszy się test SIBO, co to jest, jak się do tego przygotować i dlaczego warto, o tym wszystkim z pewnością bardziej szczegółowo poinformuje lekarz prowadzący. Pacjent powinien też wiedzieć, ile kosztuje test SIBO - prywatnie jest to koszt z reguły około 300 zł. Leczenie SIBO obejmuje złagodzenie objawów poprzez eliminację rozrostu bakterii, utrzymanie remisji oraz korygowanie niedoboru witaminy B12 i innych powiązanych niedoborów żywieniowych. Jest to jednak możliwe dopiero po wnikliwej i trafnej diagnostyce problemu.

Oprócz wyżej wymienionych testów lekarz może zalecić badanie krwi celem rozpoznania niedoboru witamin. Pozwoli to zmodyfikować podstawową dietę lub wdrożyć odpowiednią suplementację. Może też zalecić analizę stolca w celu wykrycia złego wchłaniania tłuszczu. W niektórych przypadkach konieczne staje się dodatkowe wykonanie badań obrazowych, takich jak RTG, tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny. Rolą diagnostyki obrazowej jest wykrywanie nieprawidłowości strukturalnych jelita.