Kichanie – skąd się bierze i kiedy warto iść do lekarza?

Co to kichanie - i czy powinienem się nim martwić?

Kichanie to jeden z mechanizmów obronnych organizmu. Można powiedzieć, że jest rodzajem „sztuczki” jaką wymyśliła natura byśmy mogli – bez żadnych szczególnych zabiegów – szybko oczyścić śluzówkę nosa z zanieczyszczeń. O czym może świadczyć? Czy bywa objawem choroby. Do której poradni Salve warto się zwrócić, gdy kichanie staje się uciążliwe?

Kichanie – doskonale znany nam wszystkim gwałtowny wyrzut powietrza przez nos – to wbrew pozorom dość skomplikowany proces. Angażuje mięśnie brzucha, mięśnie międzyżebrowe, przeponę, mięśnie gardła, krtań, język, powieki (ciekawostka: nie da się kichnąć z otwartymi oczami), nerwy oraz mózg, który koordynuje pracę tych wszystkich narządów.

Jest reakcją odruchową, a więc odbywa się bez udziału naszej woli. Pojawia się w odpowiedzi na podrażnienie błony śluzowej nosa przez jakiś czynnik: alergen, ciało obce np. paproszek.

Wyrzucany podczas kichania strumień wilgotnego powietrza ma imponującą prędkość – od 40 do 160 km na godzinę. Mimo to jednorazowe kichnięcie nie zawsze wystarcza, by wymieść z nosa to, co drażni śluzówkę, stąd serie, a nawet długotrwałe napady kichania.

Uwaga!

Kichania nie wolno powstrzymywać. Jeśli powietrze, które podczas kichnięcia powinno wydostać się przez nos, nie znajdzie ujścia, gwałtownie wzrośnie jego ciśnienie, co może prowadzić do uszkodzenia błony bębenkowej i gardła.

Kichanie związane z przeziębieniem

Kichanie najczęściej jest związane z przeziębieniem, które objawia się także katarem, kaszlem, bólem głowy, stanem podgorączkowym lub gorączką.

Za przeziębienie przeważnie odpowiadają wirusy (rhinowirusy, adenowirusy, wirusy grypy i paragrypy), do których z czasem mogą dołączyć bakterie.

Z przeziębieniem – zwłaszcza jeśli trwa dłużej niż 3 dni – warto zgłosić się do lekarza rodzinnego, a przypadku dziecka do pediatry, ponieważ jeśli nie jest leczone, może dojść do powikłań: zapalenia zatok, zapalenia ucha środkowego lub zapalenia oskrzeli. W razie wystąpienia któregoś z nich, najlepszym rozwiązaniem będzie konsultacja w poradni laryngologicznej.

Uwaga!
Podczas kichania z organizmu chorej osoby wydostają się setki tysięcy drobnoustrojów. Żeby nie zarażać innych, powinniśmy kichać w chusteczkę, a jeśli jej nie mamy – w zgięcie łokcia. Zasłanianie nosa dłonią nie jest dobrym pomysłem, ponieważ dotykamy nią wielu przedmiotów, a tym samym rozprzestrzeniamy zarazki.

Kichanie związane z naczynioruchowym (niealergicznym, idiopatycznym) nieżytem nosa

Zdarza się, że częste, niekiedy bardzo męczące napady kichania nie wiążą się ani z przeziębieniem, ani z alergią, lecz z naczynioruchowym nieżytem nosa, do którego dochodzi wówczas, gdy błona śluzowa nosa jest drażniona przez takie czynniki jak drażniące zapachy (np. ostrych przypraw, intensywnych perfum, miętowej gumy do żucia), dym (także papierosowy), spaliny, nagłe obniżenie temperatury (np. gdy wychodzimy z ciepłego mieszkania na mróz), a nawet zdenerwowanie.

Naczynioruchowy obrzęk nosa bywa bardzo uciążliwy, a napady kichania mogą trwać nawet kilka lub kilkanaście godzin!  Chorzy z takimi objawami powinni jak najszybciej zgłosić się do lekarza rodzinnego lub do poradni laryngologicznej.

Kichanie wynikające z innych przyczyn

Kichanie może mieć także inne przyczyny, np. związane z:

• cechami, które odziedziczyliśmy po przodkach (zwłaszcza odruch kichania jako reakcja na światło słoneczne, czyli tzw. zespół ACHOO),
• stosowaniem niektórych leków,
• funkcjonowaniem układu hormonalnego (stąd częstsze kichanie w ciąży),
• budową nosa lub zmianami, jakie się w nim pojawiają.

Jeśli kichanie staje się uciążliwe albo niepokoi z innego powodu, zawsze warto zasięgnąć porady lekarza rodzinnego, który w razie potrzeby skieruje nas do odpowiedniego specjalisty.