Wirus małpiej ospy w Europie – czy jest się czego bać?

Małpia ospa

Rzadka, zakaźna choroba odzwierzęca dotarła do Europy. Do chwili obecnej zdiagnozowano przynajmniej kilkadziesiąt przypadków tzw. małpiej ospy w Anglii i na południu naszego kontynentu. W niniejszym artykule wyjaśniamy specyfikę małpiej ospy i związane z nią ryzyko.

Ospa małpia dotychczas występowała głównie w na terenie Afryki, choć pierwszy jej przypadek w Europie potwierdzono już w 2018 roku w Wielkiej Brytanii (5 lat wcześniej ogniska choroby wykryto w Stanach Zjednoczonych). W maju br. w Wielkiej Brytanii, Hiszpanii i Portugalii pojawiło się przynajmniej kilkadziesiąt zdiagnozowanych przypadków.

Co to jest ospa małpia?

Ospa małpia (ang. monkeypox) to choroba odzwierzęca wywołana przez wirus należący do rodzaju Orthopoxviru. Po raz pierwszy została opisana w latach pięćdziesiątych ubiegłego wieku u naczelnych trzymanych w niewoli. Pierwsze przypadki zakażenia tą chorobą ludzi potwierdzono w 1970 r. na terenie ówczesnego Zairu. Rezerwuarem i źródłem zakażenia dla ludzi są gryzonie (głównie wiewiórki). W rzadkich przypadkach zakażenie może być przenoszone z człowieka na człowieka. Śmiertelność w ospie małpiej szacowana jest na 1-10%.

Małpia ospa - objawy

Choroba u ludzi objawia się w sposób podobny jak w przypadku ospy prawdziwej i wietrznej. Czas upływający od narażenia na czynnik zakaźny do wystąpienia objawów wynosi około 12 dni. Początek choroby to wysoka gorączka oraz powiększenie węzłów chłonnych (uogólnione lub miejscowe). Po około 1-3 dniach od wystąpienia gorączki, na skórze (głównie twarzy, rąk) i błonach śluzowych jamy ustnej pojawia się charakterystyczna również dla osy wietrznej wysypka. W początkowej fazie zmiany skórne mają postać plam, które następnie zmieniają się w pęcherze. Tym symptomom towarzyszyć mogą ból głowy, mięśni, gardła, a także kaszel i osłabienie. Czas trwania choroby to około 2-4 tygodnie i zależy od ogólnego stanu zdrowia.

Ospa małpia - leczenie i jak się chronić?

Nie ma przyczynowego sposobu leczenia małpiej ospy, stosowane jest jedynie leczenie objawowe. Choroba ustępuje samoistnie. W miejscu wysypki powstają blizny, które utrzymują się przez kilka lat.

Zdaniem specjalistów szczepienie przeciw ospie prawdziwej i wietrznej w dużym stopniu chroni przed zakażeniem małpią ospą (na poziomie 85%). Należy unikać bliskich kontaktów z osobami zakażonymi.

Ospa małpia - co robić?

Osoby, które zaobserwowały u siebie objawy małpiej ospy i te, które miały z nimi bliski kontakt, powinny niezwłocznie skontaktować się z lekarzem chorób zakaźnych lub lekarzem medycyny podróży.

Ospa małpia - czy jest się czego bać?

Małpia ospa jest chorobą endemiczną na kontynencie afrykańskim, w Europie wykryto tylko kilkadziesiąt przypadków jej wystąpienia. Wirus nie rozprzestrzenia się łatwo między ludźmi, a szczepienie przeciw ospie prawdziwej w dużym stopniu chroni przed zakażeniem. Z powyższych powodów, na obecną chwilę, nie ma podstaw do niepokoju i obawy wybuchu pandemii.