Badanie TSH
Wynik badania poziomu TSH pozwala ocenić funkcjonowanie tarczycy, jej ewentualną nadczynność lub niedoczynność. Dowiedz się wszystkiego o badaniu TSH, normach oraz interpretacji wyników.
Wydzielany przez przysadkę mózgową hormon tyreotropowy, czyli TSH, pobudza tarczycę do działania. Ta z kolei odpowiada za wytwarzanie własnych hormonów trijodotyroniny (T3) oraz tyroksyny (T4). Oznaczenie stężenia TSH jest badaniem hormonalnym często wykorzystywanym w diagnostyce chorób tarczycy. Uważane jest za najczulsze badanie wykrywające zaburzenia czynności tarczycy (łącznie z zaburzeniami bezobjawowymi) oraz umożliwiającym monitorowanie skuteczności leczenia.
TSH - mechanizm działania
Zmiany stężenia TSH wiążą się na zasadzie sprzężenia zwrotnego ze zmianami poziomu hormonów wydzielanych przez tarczycę. Przy typowym dla nadczynności tarczycy nadmiarze hormonów tarczycowych we krwi stężenie TSH maleje, natomiast przy niedoborze hormonów tarczycy we krwi – wzrasta. Z tego właśnie powodu, dokonując oznaczenia stężenia TSH, możemy wnioskować o ewentualnych zaburzeniach działania tarczycy.
Wskazania i przeciwwskazania do badania TSH
Głównymi wskazaniami do oznaczenia stężenia TSH jest podejrzenie chorób tarczycy: nadczynności lub niedoczynności. Badanie TSH zaleca się także osobom bez typowych objawów wskazujących na zaburzenia tarczycy, które znajdują się w grupie zwiększonego ryzyka ze względu na obciążenie genetyczne. Badanie wykonuje się również w celu kontroli leczenia, w tym leczenia zastępczego hormonami tarczycy. Zaleca się profilaktycznie wykonanie oznaczenia stężenia TSH raz w roku.
Badanie polega na pobraniu niewielkiej ilości krwi, dlatego nie ma przeciwwskazań do jego wykonania.
Objawy mogące wskazywać na zaburzenia tarczycy i konieczność zbadania TSH
Diagnostyka tarczycy jest zalecana u osób, u których występują charakterystyczne objawy, takie jak:
- przyspieszony rytm serca lub wolna akcja serca,
- podwyższone ciśnienie tętnicze krwi,
- nietolerancja gorąca lub łatwe marznięcie,
- spadek lub zwiększenie masy ciała,
- bezsenność,
- pobudzenie lub obniżenie nastroju,
- wzmożona potliwość,
- osłabienie,
- drżenie rąk,
- zaparcia lub biegunka.
W przypadku zaobserwowania powyższych objawów zgłoś się na konsultacje do Poradni Endokrynologicznej.
Jak przygotować się do badania TSH i gdzie je wykonać
Badanie nie wymaga specjalnego przygotowania i nie ma wymogu bycia na czczo. Zaleca się, aby krew do badań hormonalnych była pobierana rano. Jeśli badanie TSH jest wykonywane regularnie, to zaleca się pobieranie krwi zawsze o tej samej porze dnia.
Przeprowadzając diagnostykę tarczycy, warto rozważyć zakup pakietu „Zdrowa Tarczyca”. Wyniki badań zawartych w tym pakiecie pomagają w szerokim diagnozowaniu chorób tarczycy, określają prawidłowości gruczołu tarczycy oraz pierwotny lub wtórny charakter zmian. Są także przydatne w monitorowaniu skuteczności terapii chorób tarczycy. Pakiet poza badaniem TSH zawiera badanie FT4 i anty-TPO. Badanie TSH indywidulane lub w pakiecie wykonasz w jednym z 5 Punktów Pobrań Salve na terenie całej Łodzi.
Normy badania TSH
Zakres normy TSH wynosi od 0,32 do 5,0 mU/l dla osoby dorosłej. Należy jednak pamiętać, że na wyniki TSH wpływ ma wiek pacjenta, a także płeć i metoda oznaczania, z jakiej korzysta laboratorium. Wartości referencyjne mogą się jednak różnić w zależności od laboratorium, w którym zostało wykonane badanie. Z tego powodu wynik należy interpretować zawsze na podstawie przedziału norm wyznaczonych przez dane laboratorium. Wyniki badań należy zawsze konsultować z lekarzem, który może zdecydować o potrzebie dalszej diagnostyki polegającej m.in. na wykonaniu USG tarczycy.
U kobiet w ciąży normy stężenia TSH są uzależnione od etapu ciąży:
I trymestr – od 0,1 do 2,5 mIU/l,
II i III trymestr – od 0,1 do 3,0 mIU/l.
Wyniki badania – podwyższone TSH
Wysokie stężenie TSH sugeruje zazwyczaj niedoczynność tarczycy w takich chorobach i stanach jak: choroba Hashimoto, atroficzne zapalenie tarczycy, radioterapia tarczycy i szyi, pooperacyjna niedoczynność, infekcje tarczycy. Może być też wynikiem stosowanych leków (np.: lit, glikokortykosteroidy stosowane ogólnie), niedoboru jodu, wrodzonego defektu syntezy hormonów, guza przysadki wydzielającej TSH czy nadczynności przysadki.
Wyniki badania – obniżone TSH
Zwykle niskie stężenie TSH w organizmie wskazuje na nadczynność tarczycy, choć może być spowodowane również niedoczynnością przysadki – inaczej nazywanej wtórną niedoczynnością tarczycy. Nadczynność tarczycy związana może być z takimi schorzeniami i stanami jak: choroba Gravesa i Basedowa, wole wieloguzkowe toksyczne – choroba Plummera, nowotwory tarczycy, gruczolak toksyczny, przejściowe zapalenie tarczycy (np. poporodowe). Może być też wynikiem stosowanych leków (np. glikokortykosteroidy, dopamina), ciąży, ostrych i przewlekłych chorób niezwiązanych z tarczycą.