Medyczne wskazania do obrzezania

05 lutego 2025

Obrzezanie mężczyzn znane było już w starożytnym Egipcie, gdzie uchodziło za symbol czystości. Dla wyznawców judaizmu stanowi natomiast religijny wymóg. W Polsce zabieg obrzezania wykonuje się w określonych sytuacjach, gdy pojawia się ku temu wskazania medyczne. Oto najważniejsze informacje na ten temat.

 

Spis treści:

 

Na czym polega obrzezanie?

Obrzezanie jest zabiegiem z zakresu chirurgii urologicznej, polegającym na operacyjnym usunięciu napletka znajdującego się na męskim prąciu. Można wykonywać je zarówno u dzieci, jak i u chłopców czy dorosłych mężczyzn. Mianem napletka określa się okrężny fałd skórno-śluzówkowy, który częściowo bądź całkowicie osłania żołądź prącia. Jego podstawowym zadaniem jest więc ochrona żołędzi i wędzidełka, jak również utrzymywanie ich odpowiedniej wilgotności.

Ze względu na ilość usuwanego napletka w medycynie wyróżnia się obrzezanie pełne i oszczędne (całkowite i częściowe). W zależności od miejsca dokonania nacięcia skóry prącia wyodrębnia się zabieg typ high (proksymalnie i w wyraźnej odległości od żołędzi)
oraz typ low (w niewielkiej odległości od korony żołędzi). To lekarz podejmuje decyzję o samym wykonaniu zabiegu, jak również o jego optymalnym rodzaju.

Obrzezanie wykonuje się w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym. Preferowane jest jednak znieczulenie miejscowe, przy czym odradza się stosowanie lidokainy z epinefryną ze względu na obkurczające działanie na naczynia krwionośne, co mogłoby skutkować martwicą, a w konsekwencji amputacją prącia. Właśnie dlatego tak mocno podkreśla się znaczenie wyboru doświadczonego lekarza. Cały zabieg w warunkach medycznych trwa maksymalnie do 60 minut.

 

Obrzezanie chłopców a obrzezanie mężczyzn

Obrzezanie jest zabiegiem łatwiejszym do wykonania u niemowląt i małych dzieci, w porównaniu do starszych chłopców i dorosłych mężczyzn. Penis niemowląt jest bowiem słabiej unaczyniony, co znacznie ułatwia przeprowadzenie zabiegu. Dodatkowo cały proces gojenia przebiega szybciej i charakteryzuje się niższym wskaźnikiem ewentualnych powikłań. Taką zależność odnotowuje się zwłaszcza do 1. roku życia.

Główne wskazania do przeprowadzenia obrzezania u dzieci to:

  • trudności w odsłonięciu żołędzi, a więc gdy napletek nie może być cofnięty np. podczas czynności higienicznych;
  • trudności z oddawaniem moczu w związku z przerostem napletka lub jego sztywnością;
  • stulejka;
  • załupek, czyli uwięźnięcie napletka za żołędzią prącia.

 

W przypadku mężczyzn dorosłych, poza powyższymi wskazaniami wymienia się dodatkowe, takie jak:

  • liszaj twardzinowy;
  • nawracające infekcje dróg moczowych;
  • zmiany nowotworowe prącia;
  • krótkie wędzidełko, które może powodować ból i dyskomfort podczas stosunków seksualnych;
  • zaburzenia erekcji i problemy seksualne w związku z obecnością źle uformowanego napletka;
  • ból podczas odsłaniania napletka np. podczas codziennych czynności higienicznych.

 

Każdorazowo warto skonsultować się z lekarzem przed podjęciem decyzji o zabiegu.

 

Przeciwwskazania do obrzezania

Nie u każdego pacjenta obrzezanie może zostać wykonane, o czym ponownie decyduje lekarz na podstawie szczegółowego wywiadu, badań dodatkowych (w tym laboratoryjnych) oraz oceny wyglądu i czynności napletka. Główne przeciwwskazania obejmują:

  • zaawansowane zaburzenia krzepnięcia krwi;
  • aktywne infekcje prącia;
  • choroby weneryczne;
  • niektóre wady anatomiczne, takie jak np. spodziectwo;
  • brak pełnej zgody pacjenta, w tym mężczyźni z chorobami psychicznymi.

 

W przypadku chorób wenerycznych i aktywnych infekcji możliwe jest wykonanie obrzezania, jednak wcześniej konieczne jest wyleczenie tych przypadłości.

 

Czy zabieg obrzezania jest bezpieczny?

Obrzezanie wykonywane przez doświadczonego lekarza i w określonych przypadkach medycznych jest zabiegiem bezpiecznym z niskim ryzykiem powikłań. Zwłaszcza w przypadku dzieci. Należy jednak mieć na uwadze, że wciąż pozostaje inwazyjną procedurą, dlatego ryzyko ewentualnych powikłań należy zawsze mieć na względzie. Najczęściej są to:

  • zrośnięcie napletka z żołędzią;
  • zapalenie i zwężenie ujścia cewki moczowej;
  • zaburzenia funkcji seksualnych, np. zaburzenia wzwodu, wytrysk przedwczesny oraz mniejsza satysfakcja z uprawiania seksu.

 

Natomiast na podstawie badań klinicznych udowodniono jednak, że zabieg ten zmniejsza ryzyko zakażenia wysokoonkogennymi typami HPV, co może mieć kluczowe znaczenie w prewencji nowotworów szyjki macicy u kobiet.