Pracodawco czy wiesz, że musisz podpisać umowę z lekarzem Medycyny Pracy?

Medycyna Pracy jest kluczową częścią każdej działalności, bez względu na rodzaj umów zawieranych z pracownikami czy wielkość firmy. Pracownik przechodzi badania kwalifikacyjne jeszcze przed rozpoczęciem pracy, później zaś jest kierowany na badania okresowe i kontrolne. Jako pracodawca musisz wiedzieć, że masz obowiązek posiadania umowy z lekarzem Medycyny Pracy. 

Czy pracownik może samodzielnie wybrać lekarza Medycyny Pracy?

Artykuł 12 Ustawy o służbie medycyny pracy z dn. 27.06.1997 jasno mówi, że: “Badania wstępne, okresowe i kontrolne pracowników oraz inne świadczenia zdrowotne są wykonywane na podstawie umowy zawartej przez podmiot obowiązany do ich zapewnienia, w myśl art. 5 ust. 2, zwany dalej zleceniodawcą, z podstawową jednostką służby medycyny pracy, zwaną dalej zleceniobiorcą”. 

Co oznacza to w praktyce? Pracownik musi udać się do lekarza Medycyny Pracy wskazanego przez pracodawcę, z którym dany pracodawca ma podpisaną umowę. Nie może samodzielnie wybrać lekarza Medycyny Pracy, do którego ma bliżej lub z którym współpracował wcześniej. Jednocześnie umowa ta powinna zostać zawarta w formie pisemnej i na okres nie krótszy niż rok.

Należy mieć na uwadze, że zaświadczenie o zdolności do pracy jest nieważne, jeśli zostało wystawione przez lekarza, z którym pracodawca nie ma podpisanej umowy (nawet jeśli lekarz ten posiada uprawnienia do wykonywania badań pracowników). Jako pracodawca masz więc obowiązek wybrania lekarza Medycyny Pracy i zawarcia z nim współpracy — to do niego kierować będziesz wszystkich swoich pracowników, wybierz zatem specjalistę w sposób przemyślany.

Lekarz medycyny pracy w innym mieście

Zdarza się, że wskazany przez pracodawcę lekarz Medycyny Pracy przyjmuje pacjentów w innym mieście, niż odbywać się będzie praca. Pracownik mimo tego ma obowiązek stawić się na badania wstępne, okresowe lub kontrolne. Przykładem jest choćby firma zlokalizowana w Kolbuszowej, zatrudniająca 10 pracowników z Rzeszowa oraz 3 pracowników z Kolbuszowej, która ma podpisaną umowę z lekarzem medycyny pracy przyjmującym w Nowej Dębie oddalonej od siedziby firmy o 30 km. Wszyscy pracownicy muszą korzystać z usług dotyczących medycyny pracy wyłącznie tego lekarza. Nawet jeśli do innego mieliby znacznie bliżej.

Jeśli zatrudniasz pracowników w różnych częściach Polski, rozważ podpisanie umowy z kilkoma lekarzami Medycyny Pracy, tak, aby wszyscy pracownicy mieli blisko. Przykładowo zatrudniając 5 pracowników w Warszawie, 2 pracowników w Łodzi i 2 pracowników we Wrocławiu powinieneś mieć umowę z lekarzem Medycyny Pracy w każdym z tych miast. 

Skierowanie do lekarza medycyny pracy

Każdy pracodawca ma obowiązek wystawić skierowanie do lekarza medycyny pracy w dwóch egzemplarzach. Jeden jest przeznaczony dla lekarza medycy pracy przeprowadzającego badania, z kolei drugi zachowuje pracownik. Pracodawca sporządza kopię wydanego skierowania i przechowuje je w aktach osobowych pracownika wraz z orzeczeniem lekarskim, czy innymi służbowymi dokumentami dotyczącymi tego pracownika.

Obowiązki pracodawcy dot. medycyny pracy

Podsumowując, obowiązki każdego pracodawcy są następujące:

1. Wybór i podpisanie umowy z lekarzem medycyny pracy, a następnie kierowanie pracowników wyłącznie do tego lekarza;
2. Wypełnienie skierowania na badanie profilaktyczne w dwóch egzemplarzach;
3. Dołączenie orzeczenia lekarskiego o zdolności do pracy do dokumentacji pracowniczej;
4. Monitorowanie terminów kolejnych badań i kierowanie na nie pracowników.

Złamanie przepisów medycyny pracy grozi poważnymi konsekwencjami prawnymi, z którymi musi liczyć się pracodawca. 

Koszt badań pracowniczych

Koszty badań profilaktycznych (wstępnych, okresowych oraz kontrolnych) ponosi w całości pracodawca. Jeśli z jakiegoś powodu pracownik będzie musiał samodzielnie zapłacić za wizytę, pracodawca zobowiązany jest do oddania mu tej kwoty. Dodatkowo pracownik powinien wiedzieć, że wizyta u lekarza Medycyny Pracy powinna odbyć się w godzinach pracy – pracodawca nie może odmówić mu przyznania godzin wolnych na odbycie takich badań.