Przebarwienia na twarzy od słońca - jak się ich pozbyć?

Spis treści:

Co to są przebarwienia i jak powstają pod wpływem słońca?

Przebarwienia skórne są jednym z najpowszechniej występujących problemów kosmetologicznych o wieloczynnikowej etiologii. Przybierają różny kształt, wielkość, nasycenie i często stanowią poważny i trudny do rozwiązania problem estetyczny. Zgodnie z definicją, przebarwienia słoneczne to zmiany pigmentacyjne skóry, tworzące się wskutek nadmiernej ekspozycji na promieniowanie ultrafioletowe (UV). Stanowią z reguły ciemniejsze obszary, zwykle o zabarwieniu brązowym lub czarnym, które pojawiają się na skórze głównie na obszarach najczęściej wystawionych na słońce, takich jak twarz, dłonie, ramiona i dekolt.

Bezpośrednią przyczyną powstawania przebarwień słonecznych jest gromadzenie się melaniny, pigmentu odpowiedzialnego za kolor skóry, przez komórki zwane melanocytami w określonych obszarach na skórze. Wciąż nie do końca wiadomo jednak, na jakiej podstawie u niektórych osób te przebarwienia tworzą się bardzo łatwo, a u innych znacznie trudniej.

Jakie czynniki wpływają na powstawanie przebarwień skórnych?

Do grona czynników ryzyka przebarwień słonecznych zaliczamy:

• jasną karnację — takie osoby mają mniej melaniny, w związku z czym są bardziej podatne na uszkodzenia słoneczne oraz nierównomierny rozkład pigmentu;
• starszy wiek — osoby dojrzalsze są bardziej podatne zwłaszcza na powstawanie tzw. plam wątrobowych, czyli przebarwień starczych;
• brak stosowania ochrony przeciwsłonecznej — wychodząc na duże słońce lub planując długoterminowe przebywanie na zewnątrz, warto zaaplikować na skórę krem z filtrem SPF;
• przyjmowanie niektórych leków oraz stosowanie substancji fotouczulających — mowa zwłaszcza o niektórych antybiotykach, retinoidach, perfumach, lekach hormonalnych, ziołach (np. takich jak dziurawiec);
• predyspozycje genetyczne — skłonność do przebarwień może być dziedziczna;
• wahania hormonalne — np. w przebiegu ciąży, antykoncepcji hormonalnej, menopauzy;
• stany zapalne skóry — mogą pojawiać się w przebiegu np. przewlekłych schorzeń dermatologicznych takich jak egzema, trądzik, atopowe zapalenie skóry, łuszczyca, łojotokowe zapalenie skóry.

Przebarwienia od słońca nie są groźne, z reguły nie wiążą się z żadnymi komplikacjami zdrowotnymi. Są jedynie defektem estetycznym i mogą zmniejszać pewność siebie człowieka oraz samoakceptację. Mimo tego należy dbać o ochronę przeciwsłoneczną na co dzień, ponieważ przebarwienia słoneczne to nie jedyna konsekwencja ekspozycji na promieniowanie UV. Innymi są: oparzenia słoneczne, przyspieszone procesy starzenia skóry, wzrost ryzyka czerniaka (złośliwego raka skóry).

Jakie objawy wskazują na wystąpienie przebarwień słonecznych?

Przebarwienia na twarzy od słońca dość łatwo rozpoznać, a w razie jakichkolwiek wątpliwości warto skonsultować się z dermatologiem. Wykluczy on ewentualne inne przyczyny zmian skórnych oraz zaleci dalsze postępowanie. W razie potrzeb przekieruje do doświadczonego kosmetologa, ponieważ nierzadko to właśnie profesjonalne zabiegi kosmetologiczne są w stanie wiele wskórać.

Jak rozpoznać przebarwienia słoneczne? Plamy posłoneczne są ciemniejsze niż otaczająca je skóra, zwykle brązowe, szarobrązowe, ewentualnie żółtobrązowe, mogą mieć przy tym różną wielkość oraz nieregularny kształt. Najczęściej lokalizują się w tych miejscach na ciele, które są najbardziej narażone na działanie słońca (twarz, ręce, ramiona, dekolt).

Przebarwienia słoneczne nie rozwijają się natychmiast, lecz z czasem, często po latach ekspozycji na promieniowanie UV. Nie swędzą, nie pieką, nie są wypukłe — to odróżnia je od alergii słonecznej czy oparzeń. Nie znikają samoistnie — wymagają pielęgnacji rozjaśniającej lub zabiegów dermatologicznych, co odróżnia je choćby od oparzeń słonecznych.

Jakie domowe sposoby mogą pomóc w walce z przebarwieniami słonecznymi?

W niektórych przypadkach, zwłaszcza gdy przebarwienia słoneczne są raczej świeże i mało nasilone, można pomagać sobie domowymi sposobami w walce z nimi. Warto jednak podkreślić, że — w przeciwieństwie do profesjonalnych metod — wymagają znacznie więcej czasu i cierpliwości, aby zauważyć oczekiwane rezultaty. Przykładowe domowe metody walki z przebarwieniami:

• ocet jabłkowy — zawiera bowiem w swoim składzie kwas octowy, który działa rozjaśniająco. Wystarczy rozcieńczyć go z wodą w identycznych proporcjach, nałożyć na skórę wacikiem kosmetycznym na 2-3 minuty i spłukać. Czynność powtarzamy codziennie, aż do uzyskania oczekiwanych rezultatów, pamiętając o umyciu skóry po occie i nawilżeniu jej;
• aloes — aloes zawiera składniki depigmentacyjne, dlatego może przywracać skórze jej jednolity koloryt. Żel aloesowy wciera się grubą warstwą w skórę na całą noc, rano zaś dokładnie myje się cerę ciepłą wodą;
• sok z cytryny — witamina C oraz kwasy owocowe działają jak naturalny peeling enzymatyczny, rozjaśniający przebarwienia. Wacik kosmetyczny nasączony sokiem z cytryny stosuje się do przecierania skóry. Sok pozostawia się następnie na kilka minut, po czym dokładnie spłukuje. Metody tej nie należy stosować tuż przed wyjściem na słońce: skóra jest bowiem wówczas bardziej wrażliwa na powstawanie nowych przebarwień;
• zielona herbata — działa rozjaśniająco, ale i nawilżająco czy przeciwzapalnie. Wystarczy zaparzyć torebki zielonej herbaty i stosować jako kompres, po czym skórę myje się ciepłą wodą i nawilża.

Jeśli przez kilka tygodni codzienne wykonywanie powyższych metod nie przyniesie rezultatów oraz gdy pojawi się podrażnienie skóry, należy udać się do dermatologa.

Jakie kosmetyki skutecznie redukują przebarwienia powstałe na skórze?

Kosmetyki i preparaty farmakologiczne dedykowane skórze z przebarwieniami zawierają związki o działaniu blokującym melanogenezę oraz złuszczające i przyspieszające odnowę skóry. Zadaniem tych substancji jest też ograniczenie oddziaływania bodźców stymulujących aktywność melanocytów. W kosmetykach należy szukać takich związków i substancji jak:

• hydrochinon;
• arbutyna;
• kwas kojowy;
• witamina C;
• kwas elaginowy;
• kwas azelainowy;
• wyciąg z liści morwy białej;
• ekstrakt z lukrecji;
• kwasy AHA;
• retinoidy;
• niacynamid (witamina B3).

Warto też podkreślić, że filtr SPF to zdecydowana podstawa — bez niego nawet najlepszy kosmetyk nie zadziała. Wieczorem warto stosować retinol lub kwasy, natomiast rano świetnie sprawdzą się kosmetyki z filtrem SPF oraz witamina C (o ile w krótkim czasie nie jest planowane wyjście na zewnątrz). W razie chęci wsparcia w dobrze kosmetyków ponownie warto skonsultować się z dermatologiem lub kosmetologiem.

Jakie zabiegi dermatologiczne pomagają w usuwaniu przebarwień po słońcu?

Wśród profesjonalnych zabiegów dermatologicznych i kosmetologicznych rozjaśniających przebarwienia słoneczne znajdują się między innymi:

• peelingi chemiczne — substancje stosowane w peelingach chemicznych powodują niszczenie komórek naskórka lub naskórka i skóry właściwej. Usuwają warstwę rogową naskórka i powodują złuszczenie zewnętrznych, przebarwionych warstw skóry;
• laseroterapia — metoda często znajduje zastosowanie w terapiach łączonych, kojarząc ją z innymi zabiegami powodującymi inhibicję melanogenezy. Zastosowanie znajdują zwłaszcza lasery: KTP, CO2, Er-YAG, Erb;
• dermabrazja — polega na mechanicznym ścieraniu naskórka i górnych warstw skóry właściwej. W metodzie tej stosuje się specjalne urządzenia wyposażone w ścierną końcówkę roboczą;
• terapie depigmentacyjne — łączą działanie złuszczające, rozjaśniające i regenerujące. Wykonywane są w dwóch etapach: w gabinecie oraz kontynuowany w domu za pomocą specjalnych preparatów przepisanych przez specjalistę;
• mezoterapia igłowa — mechaniczne lub mikroigłowe złuszczanie naskórka, które pobudza regenerację i może wspomagać rozjaśnianie skóry.

Warto podkreślić, że efekty nie są natychmiastowe — skóra potrzebuje czasu na regenerację, a pełne rezultaty mogą być widoczne po kilku tygodniach lub sesjach. Mimo tego wciąż są szybsze, niż przy stosowaniu domowych metod usuwania przebarwień słonecznych.