Rak skóry – możesz się przed nim uchronić!

06 maja 2019

Rak skóry to nie tylko czerniak

Do najliczniej występujących nowotworów złośliwych wśród ludności rasy białej należą nowotwory skóry. Promieniowanie słoneczne należy do głównych czynników ryzyka. Nic też dziwnego, że największą liczbę zachorowań odnotowuje się w krajach takich jak Australia czy południowe regiony U.S.A.. Wciąż jednak wzrasta odsetek chorych w Europie, dlatego tuż przed rozpoczęciem sezonu urlopowego warto zastanowić się, jak chronić się przed rakiem skóry.

 

Wiele osób stawia znak równości między pojęciami rak skóry i czerniak, jednak ta grupa nowotworów jest znacznie większa. Najczęstszym nowotworem skóry jest rak podstawokomórkowy. Innymi typami są rak płaskonabłonkowy i wspomniany już czerniak skóry. Co charakteryzuje każdy z tych nowotworów?

  • Rak podstawokomórkowy – występuje przeważnie u osób około 70. roku życia, ale stwierdza się go nawet u osób 30-letnich. Występuje przede wszystkim w miejscach narażonych na działanie promieniowania UV, czyli: na twarzy, dekolcie, ramionach i plecach. Wcześnie rozpoznany jest wyleczalny niemal w 100%. Leczenie ma głównie charakter chirurgiczny, a w mniej zaawansowanych stadiach choroby może zostać wykonać krioterapia. Niekiedy wyleczenie można osiągnąć przez stosowanie specjalistycznych preparatów farmakologicznych (maści).
  • Rak płaskonabłonkowy – najczęściej rozwija się w obrębie zmian skórnych, które nazywa się rogowaceniem słonecznym. Występuje w przedziale wiekowym zbliżonym do raka opisanego powyżej. Jest to nowotwór o znacznym potencjale złośliwości. Przerzuty do węzłów chłonnych, płuc czy narządów jamy brzusznej mogą wystąpić już we wczesnym stadium. Podstawą leczenia jest chirurgia, jednak w bardzo zaawansowanych przypadkach może być konieczna chemioterapia i/lub radioterapia.
  • Czerniak skóry – odnotowuje się najszybszy wzrost liczby zachorowań (głównie wśród rasy białej). Dotykają najczęściej osoby w wieku 45-55 lat. Zdarzają się też przypadki zachorowań u dzieci. Czerniak to niezwykle agresywny nowotwór: zaledwie około połowa osób ma szansę na wieloletnie przeżycie w sytuacji, kiedy pierwotne ognisko nacieka na głębokość powyżej około 4 mm. Zasadniczo jedynym skutecznym sposobem leczenia jest leczenie operacyjne. Wyłącznie w bardzo zaawansowanych przypadkach stosuje się radioterapię i chemioterapię, jednak z ograniczonymi rezultatami.

Czytaj także: Wywiad z profesor dr hab. n.med. Ewą Robak, specjalistą dermatologiem

Ochrona-przed-rakiem-skóry-Salve-aktualności.webp [5.32 KB]

Profilaktyka raka skóry

Najważniejszym elementem profilaktyki nowotworów skóry jest unikanie promieniowania UV, dlatego należy:

  • unikać nadmiernego opalania oraz korzystania z solarium,
  • stosować preparaty ochronne z wysokimi filtrami,
  • podczas przebywania na zewnątrz osłaniać skórę odzieżą, nosić nakrycia głowy,
  • zakładać okulary z filtrami,
  • unikać ekspozycji w godzinach 10-14.

Niemniej ważne jest, aby regularnie kontrolować stan swojej skóry, zwłaszcza wszelkie znamiona, pieprzyki, przebarwienia. Szczególną uwagę należy zwracać na zmiany, które:

  • zmieniają kształt i/lub kolor,
  • powiększają się, łuszczą, krwawią,
  • charakteryzują się nieregularnymi brzegami.

Czy to pieprzyk czy rak? Odpowie dermatoskopia!

W przypadku zmian skórnych należy jak najszybciej zgłosić się do dermatologa lub chirurga onkologa. Lekarz specjalista może wykonać badanie z użyciem dermatoskopu, który dzięki połączeniu lupy o powiększeniu o 10–20 razy i specjalnemu oświetleniu pozwala dokonać dokładnej oceny stanu skóry. Dermatoskopia poprzedza decyzję lekarza o dalszym postepowaniu, a może nim być wycięcie całej zmiany, wykonanie biopsji lub obserwacja.

Pamiętaj: Samobadanie skóry należy wykonywać co 2-3 miesiące, a przynajmniej raz w roku należy udać się do specjalisty dermatologaUmów się na wizytę już dziś!