Czym jest medycyna pracy?

19 kwietnia 2023

Co to medycyna pracy?

Medycyna pracy jest wielodyscyplinarną dziedziną skupiającą się na ochronie zdrowia osób pracujących pod wpływem różnych czynników środowiskowych. Lekarz medycyny pracy zajmuje się orzekaniem o stanie zdrowia pacjenta oraz diagnostyką, leczeniem i profilaktyką chorób zawodowych.

 

Jakie są zadania lekarza medycyny pracy?

Do zadań lekarza medycyny pracy należy orzekanie, czy dany pracownik może wykonywać pracę na określonym stanowisku oraz w określonych warunkach, a jeśli nie, to z jakich przyczyn.
Specjalista w zakresie medycyny pracy ocenia również stan zdrowia uczniów i studentów oraz wydaje orzeczenia lekarskie w zakresie zdolności uczniów i studentów do wykonywania wybranego zawodu lub kształcenia się na wybranym kierunku studiów (zawodu).
Do kolejnych zadań lekarza medycyny pracy należy wydawanie zaświadczeń niezbędnych do uzyskania prawa jazdy oraz pozwolenia na broń.
Lekarz medycyny pracy przed wydaniem orzeczenia lekarskiego może posiłkować się opinią innych specjalistów i może skierować pacjenta na specjalistyczne badania rozszerzające diagnostykę. Takie dodatkowe konsultacje najczęściej wykonuje się u lekarza okulisty, laryngologa, kardiologa, neurologa, psychologa lub innych w zależności od stanu zdrowia pacjenta i stanowiska pracy.

 

Jak przebiega konsultacja u lekarza medycyny pracy?

Osoba chcąca rozpocząć pracę/naukę otrzymuje skierowanie do lekarza medycyny pracy na badania wstępne. Ma to na celu wykrycie ewentualnych przeciwwskazań do wykonywania danego rodzaju pracy lub kształcenia w danym kierunku zawodowym.
Konsultacja u lekarza medycyny pracy odbywa się na podstawie skierowania wystawionego przez pracodawcę lub szkołę. Na skierowaniu wskazuje się stanowisko, na którym pracownik ma być zatrudniony, warunki, w jakich będzie wykonywał pracę oraz czynniki, w tym te potencjalnie szkodliwe, w których pracownik będzie wykonywał obowiązki zawodowe.
W czasie kontynuacji zatrudnienia, pracodawca zobowiązany jest kierować pracownika do lekarza medycyny pracy w celu potwierdzenia, czy stan zdrowia pracownika nie pogorszył się i czy nadal może kontynuować pracę na danym stanowisku pracy. W tym celu wykonuje się badania okresowe.

Medycyna-pracy-w-Salve-aktualności.webp [8.61 KB]

Zasady okresowych badań pracy

Bez wykonania okresowych badań pracownik nie może kontynuować pracy, a pracodawca nie może dopuścić go do pracy.
Okresowe badania medycyny pracy są wykonywane regularnie, w odstępach czasowych od 2 do 4 lat. To lekarz medycyny pracy oceniając warunki, w jakich zatrudniony jest pracownik oraz jego stan zdrowia, decyduje, w jakich odstępach czasowych ma być wykonane kolejne badanie.
Oprócz badań wstępnych i okresowych pracodawca kieruje pracownika na badania kontrolne. Badania te wykonywane są w sytuacji, gdy pracownik chorował dłużej niż 30 dni i mają za zadanie potwierdzić, że pracownik nadal może wykonywać pracę na danym stanowisku.

Czy można nie przejść badań do pracy i czy można podjąć zatrudnienie bez badań lekarskich?

Badania medycyny pracy mają za główny cel oszacować, czy dany pracownik jest zdolny do wykonywania pracy na wyznaczonym stanowisku pracy, w określonych warunkach, przy narażeniu na wskazane czynniki niebezpieczne. Osoba, która w wyniku wykonanych badań, zostanie oceniona jako niezdolna do pracy, według wymogów pracodawcy, nie może podjąć się obowiązków na danym stanowisku pracy.
Wobec powyższego nie ma możliwości podjęcia zatrudnienia bez ważnych badań lekarskich. Pracodawca dopuszczający się takiego procederu naraża się na odpowiedzialność karną.

 

Czy należy przygotować się do badania medycyny pracy?

Aby badania medycyny pracy przebiegły sprawnie i bez problemów, należy odpowiednio się do nich przygotować. 

Należy pamiętać, aby zabrać ze sobą:

  • skierowanie na badanie;
  • dokument tożsamości;
  • dokumenty poświadczające stan zdrowia, jeżeli pracownik cierpi na choroby przewlekłe;
  • okulary/soczewki/aparat słuchowy, jeśli pracownik posiada problem ze wzrokiem lub słuchem;
  • orzeczenia o niepełnosprawności, jeśli pracownik takie posiada.

 

Warto również pamiętać, że zastosowanie się do poniższych wskazówek może mieć wpływ na wynik przeprowadzonych badań. Dlatego też:

  • jeżeli ma być pobierana krew, to powinno się zgłosić do lekarza na czczo, można pić wodę;
  • w dniu poprzedzającym badania zaleca się unikać ciężkiego wysiłku fizycznego;
  • w dniu badania i poprzedzającym należy powstrzymać się od picia alkoholu;
  • warto przyjść na badania wypoczętym, wyspanym i zrelaksowanym.