Holter EKG i ciśnienowy – na czym polegają te badania?

02 maja 2022

Dwa rodzaje Holtera

Holter EKG oraz holter ciśnieniowy to dwa ważne badania diagnostyczne, które pozwalają na wykrycie nieprawidłowości pracy serca, pomagają w diagnozowaniu nadciśnienia, a także potwierdzenia lub wykluczenia choroby niedokrwiennej.

 

Badanie holterowe należą do najczęściej stosowanych w diagnostyce kardiologicznej, a przy tym należą do badań uznawanych przez pacjentów za najmniej uciążliwe. Wynika to z faktu, że wykonuje się je:

  • bezinwazyjnie,
  • bezboleśnie,
  • zwykle w warunkach domowych.

 

Holter – dwa rodzaje procedur
Potoczne określenie „holter” może odnosić się do dwóch różnych badań. Pierwsze z nich, to Holter EKG, który jest 24-godzinnym zapisem elektrokardiograficznym. Drugi rodzaj badania polega na 24-godzinnym pomiarze ciśnienia tętniczego.

Holter-EKG-i-ciśnieniowy-Salve-aktualności.webp [6.51 KB]

EKG w domu

Tradycyjne badanie EKG przeprowadza się w gabinecie lekarskim, gdzie pacjent leży na stole, a do jego klatki piersiowej przypinane są specjalne ssawki i przewody. Taka sytuacja może być mocno stresująca dla wielu pacjentów. Aby monitorować pracę serca bez czynników zaburzających odczyt (takich jak stres związany z wizytą u lekarza), konieczne jest zastosowanie innej metody badawczej – jest nią właśnie holter EKG.

Badanie EKG przy użyciu holtera polega na podłączeniu pacjenta do niewielkiego aparatu mierzącego rytm serca. Pacjent z założonym holterem nie pozostaje w szpitalu czy przychodni, tylko wraca do domu, aby normalnie funkcjonować i wykonywać typowe czynności dnia codziennego. Samo urządzenie w niczym nie przeszkadza, ponieważ ma rozmiar dużego smartfona i można je przypiąć na pasku np. do bioder pacjenta.

Oznacza to pełen komfort dla pacjenta. I to jest właśnie założeniem tego badania – sprawdzać pracę serca w taki sposób, aby pacjent nie zwracał uwagi na samo badanie. Wówczas odczyt jest bardzo miarodajny.

Co daje badanie holterem EKG?

Dzięki temu, że pomiar trwa przez całą dobę, kardiolog otrzymuje pełen obraz pracy serca o różnych porach dnia i nocy. Przy okazji tego badania pacjenci zwykle proszeni są o prowadzenie dzienniczka – co robili tego dnia i o której godzinie, a także jak się czuli. Przykładowy zapis może wyglądać tak: „15:00 zakupy w sklepie, byłam zmęczona” czy „21:30 – oglądanie meczu w telewizji, byłem zdenerwowany”.

Po zdjęciu urządzenia (Pamiętaj, nigdy nie rób tego samemu!), lekarz przenosi dane do komputera, aby zobaczyć dobowy wykres pracy serca. Kardiolog porównuje wyniki z dzienniczkiem pacjenta i sprawdza, czy na przykład przyspieszona akcja serca miała miejsce podczas snu czy podczas wysiłku, w stanie odprężenia czy w sytuacji stresowej. Dzięki temu jest w stanie ocenić, czy zmiany rytmu serca wynikają z normalnych okoliczności, czy też są związane z jakimś stanem chorobowym w organizmie.

Wynik badania zawsze interpretuje lekarz, który z elektrokardiogramu może odczytać wiele ważnych informacji na temat funkcjonowania serca pacjenta. Holter EKG jest często stosowany przez Poradnie Kardiologiczne w celu diagnostyki schorzeń kardiologicznych takich jak m.in. bradykardia, choroba niedokrwienna serca czy arytmia.

 

Holter ciśnieniowy a syndrom białego fartucha

Oprócz holtera EKG lekarz może zlecić także badanie holterem ciśnieniowym, którego celem jest pomiar ciśnienia tętniczego („RR”) w cyklu dobowym. Zasada działania jest podobna jak w przypadku urządzenia EKG, z tym że zamiast elektrod na klatce piersiowej, pacjent zakłada specjalny mankiet. Wygląda to jak typowy rękaw stosowany w aparatach ciśnieniowych, które można zobaczyć w gabinetach lekarskich.

Mierzenie ciśnienia przy użyciu holtera nie musi odbywać się w przychodni czy szpitalu, a nawet lepiej jest, gdy przebiega w naturalnych (neutralnych) warunkach. Jest to ważne, ponieważ wiele osób doświadcza tzw. efektu białego fartucha („efekt kitla”).

Badanie ciśnienia krwi w warunkach ambulatoryjnych, gdy po drugiej stronie pacjenta siedzi pielęgniarka lub lekarz, wywołuje u wielu osób podenerwowanie, a co za tym idzie wzrost ciśnienia krwi. Takie badanie może dać zburzony wynik spowodowany chwilowym stresem i zdenerwowaniem, co nazywane jest efektem białego fartucha. Rozwiązaniem tego problemu jest badanie holterem ciśnieniowym w warunkach domowych.

holter-ekg-cisnieniowy-salve-2048x1366.jpeg

Cała doba z mierzeniem ciśnienia

Zasada badania holterem ciśnieniowym jest analogiczna jak w przypadku urządzenia EKG; pomiar ciśnienia tętniczego trwa całą dobę, a wyniki zapisywane są na karcie pamięci urządzenia. Badanie jest oczywiście bezinwazyjne i bezbolesne, pacjent może (a nawet musi!) przez całą dobę wykonywać normalne, codzienne czynności. Co jakiś czas (co 20-30 minut) mankiet jest delikatnie pompowany i holter mierzy aktualne ciśnienie krwi. Tak częste pomiary pomagają ustalić realne średnie ciśnienie krwi oraz określić, czy skoki RR pojawiają się naturalnie (np. w sytuacjach stresowych lub podczas wysiłku), czy też są wynikiem jakiś zmian chorobowych.

Przyjmuje się, że prawidłowa wartość ciśnienia tętniczego powinna być poniżej 135/85 mmHg. Dzięki badaniu holterem lekarz może zatem ocenić, czy pacjent cierpi na problemy związane z nadciśnieniem i czy potrzebna jest dalsza diagnostyka.