Jak radzić sobie z negatywnymi emocjami?

Spis treści:

Jak rozpoznać negatywne emocje?

Negatywne emocje są bardzo proste w rozpoznaniu - zdarza się, że sami je zauważamy, innym razem mówi nam o nich bliska osoba, która widzi obiektywnie zmiany w naszym zachowaniu. Negatywnymi emocjami najczęściej odczuwanymi u współczesnych ludzi są:

• częste popadanie w przygnębienie, poczucie braku sensu życia i działania, brak motywacji, bierność;
• silny stres i jego następstwa, np. nadmierne wypadanie włosów, bezsenność w nocy, drżenie rąk, utrata apetytu;
• niska samoocena, brak zadowolenia z własnego wyglądu czy stylu życia;
• niechęć do zmian pomimo braku zadowolenia z siebie;
• częste konflikty z bliskimi osobami;
• problemy w pracy w związku z wypaleniem zawodowym;
• rozdrażnienie;
• obniżenie nastroju lub jego częste wahania;
• wykonywanie codziennych czynności automatycznie, bez większej satysfakcji i dążenia do wyznaczonych celów;
• myśli samobójcze lub nawet próby samobójcze;
• poczucie ciągłej nudy;
• strach nawet w sytuacjach, które nie powinny go wywoływać;
• różnego rodzaju fobie;
• poczucie rozczarowania ze swojego życia lub wykonywanych czynności.

Emocje są od zawsze związane z wieloma obszarami ludzkiego życia. Wpływają na odbiór rzeczywistości, kształtują postawę i determinują ocenę i perspektywę postrzegania świata. Niestety złe emocje mogą przynieść wiele szkód - zarówno psychicznych i emocjonalnych, jak i fizycznych. Jeśli nie jesteśmy do końca pewni, czy na aktualnym etapie życia zmagamy się z nimi, również warto odwiedzić specjalistę. Szczera rozmowa pomoże rzucić na wszystko zupełnie inne światło.

Jak emocje wpływają na nasze zdrowie i jak im przeciwdziałać?

Negatywne uczucia oddziałują zarówno na sferę fizyczną, jak i psychiczną ludzkiego życia. W pierwszym aspekcie obserwuje się między innymi:

• obniżenie progu bólu, przez co taka osoba może częściej skarżyć się na bóle brzucha, bóle stawów, bóle pleców, bóle głowy;
• pogorszenie trawienia, a co się z tym wiąże, występowanie zaparć, biegunek, niestrawności, refluksu, a nawet zespołu jelita drażliwego;
• zmiany w obrębie gospodarki hormonalnej, zwłaszcza przez zwiększoną syntezę hormonu stresu (kortyzolu);
• zwiększenie napięcia mięśniowego;
• zwiększenie ryzyka chorób cywilizacyjnych (np. nowotwory, miażdżyca, nadciśnienie tętnicze, depresja, schorzenia dermatologiczne) w związku z podwyższeniem poziomu wolnych rodników tlenowych, które są ich czynnikami ryzyka;
• nadmierne wypadanie włosów;
• wyraźny spadek odporności.

Konsekwencje zauważalne są też w aspekcie emocjonalnym. Negatywne emocje sprawiają, że nie jesteśmy zadowoleni ze swojego życia, w związku z czym częściej popadamy w przygnębienie czy konflikty z innymi. To zaś niszczy niemal każdą część życia - rodzinną, prywatną, zawodową, finansową. Przy braku podejmowania jakichkolwiek działań mających na celu radzenie sobie z takimi emocjami, dochodzi do progresji odczuć, czego konsekwencją są nawet myśli samobójcze i wystąpienie depresji.

Skuteczne techniki zarządzania negatywnymi emocjami

Każdy człowiek powinien znać skuteczne techniki zarządzania negatywnymi emocjami, ponieważ na każdym etapie swojego życia może spotkać się z koniecznością wykorzystania ich. Ponadto ich znajomość sprawi, że interwencja na wczesnym etapie pojawienia się negatywnych emocji będzie skuteczną profilaktyką ich poważniejszych konsekwencji. Aby zarządzać negatywnymi emocjami, należy przede wszystkim:

• dbać o dobre relacje z bliskimi osobami, ale także z osobami obcymi - widząc wokół siebie pozytywne emocje i dobro, żyje się nam po prostu lepiej. A optymizm i wsparcie przekazywane innym wracają ze zdwojoną siłą. Takie działania nigdy nie wyjdą na naszą niekorzyść, wręcz przeciwnie;
• zadbać o równowagę pomiędzy obowiązkami a przyjemnościami - w szczególności między życiem zawodowym a osobistym;
• cieszyć się drobnymi rzeczami, nie skupiać się wyłącznie na dążeniu do celów przed nami, ale i na docenianiu tego, co już mamy;
• rozpoznawać wczesne konsekwencje stresu i jak najszybciej interweniować;
• nauczyć się grzecznej asertywności, czyli umiejętności odmawiania innym, jeśli nie chcemy lub nie mamy sił podjąć się różnych działań;
• zaakceptować siebie i swoje życie;
• wyrażać emocje, nie kumulować ich - większe kłótnie często są konsekwencjami tłumienia złości czy niezadowolenia, co nigdy nie jest dobrym rozwiązaniem;
• unikać cichych dni z bliskimi, nauczyć się rozmawiać bez złości;
• praktykować wdzięczność, co pozwala na dostrzeganie pozytywnych aspektów życia;
• ustalić cele, jednak nie dążyć do nich za wszelką cenę;
• każdego dnia znaleźć czas dla siebie samego - czy to w kontekście odpoczynku, czy samorozwoju.

Bardzo ważnym punktem spośród wymienionych jest umiejętność wyrażania emocji pozytywnych i negatywnych. Pozytywne reakcje sprawią, że świat wokół nas będzie bardziej kolorowy i optymistyczny, a ludzie będą postrzegać nas jako osoby, z którymi chce się przebywać, natomiast negatywne emocje nie będą tłumione długoterminowo, co mogłoby przełożyć się negatywnie na zdrowie.

W razie jakichkolwek problemów natury emocjonalnej lub chcąc się w pełni profesjonalnie nauczyć metod zarządzania stresem i złymi emocjami, warto sięgać po tematyczne poradniki, które bywają niezwykle ciekawą lekturą na wieczory, jak również można skorzystać z pomocy profesjonalisty, np. coacha czy psychologa.

Rola oddechu i medytacji w redukcji negatywnych emocji

Jeśli doświadczamy negatywnych emocji, zawsze dobrym pomysłem będzie wykonanie krótkich ćwiczeń świadomego oddechu lub sesji medytacji. Aby metody te rzeczywiście były skuteczne w momencie największego zapotrzebowania, warto systematycznie je trenować, także podczas dni, w których czujemy się dobrze. Oddech, zwłaszcza w połączeniu z medytacją, sprawi, że wyciszymy umysł, wyrównamy ciśnienie tętnicze, pozbędziemy się stresu. Zostało to niejednokrotnie udowodnione klinicznie.

Znaczenie rozmowy z bliskimi w radzeniu sobie z trudnymi emocjami

Jak wyrzucić z siebie negatywne emocje w taki sposób, aby nie zrazić do siebie innych osób, jednak aby zrozumieli oni nasze intencje, potrzeby i samopoczucie? Przede wszystkim nie należy rozmawiać w gniewie - lepiej odczekać chwilę, wybrać się na spacer, uspokoić myśli, a dopiero później podejmować rozmowy. Dodatkowo należy potrafić nie tylko mówić, ale również słuchać. Być może inna osoba ma odmienne spojrzenie na aktualną sytuację lub ma obiektywne pomysły, jak sobie z nią poradzić. Jej emocje są równie istotne, nie należy ich bagatelizować.

Rozmowy z bliskimi są ważne także wtedy, gdy odczuwane przez nas negatywne emocje nie mają z nimi wiele wspólnego i są np. przyniesione do domu z pracy. Z dużym prawdopodobieństwem taka rozmowa nas uspokoi, pozwoli znaleźć rozwiązania problemu lub nawet całkowicie wyeliminuje stres i niepokój. Liczy się szczerość, dlatego nie warto tłumić w sobie emocji czy pomijać niektórych szczegółów związanych z problemem. Niektórzy specjaliści rekomendują wręcz, aby czas z bliskimi był zwieńczeniem każdego dnia, nawet jeśli zmagamy się chwilowo z nadmiarem obowiązków i miałoby to być zaledwie pół godziny dziennie.

Kiedy warto szukać profesjonalnej pomocy?

Nieradzenie sobie z emocjami jest realnym problem współczesnego świata. Zwłaszcza z tego względu, że ludzie żyją w pośpiechu, dążą do realizacji kolejnych celów kosztem życia prywatnego, odpoczynku i balansu wewnętrznego, chcą sprostać kolejnych, wygórowanym wymaganiom narzuconym przez media i społeczeństwo - zarówno w aspekcie wyglądu, jak i pracy, osiągnięć, zachowań. Wszechobecne portale społecznościowe ukazujące często przekłamany obraz rzeczywistości, nie pomagają w zachowaniu zdrowia psychicznego. Specjalista nauczy skutecznych metod, jak przepracować negatywne emocje.

Profesjonalna pomoc konieczna jest zwłaszcza wtedy, gdy nie widzimy już sensu samodzielnie podejmowanych działań lub pomimo starań są one niewystarczające. Sygnałem alarmowym jest też wystąpienie myśli samobójczych lub objawów depresyjnych. Również znaczne pogorszenie relacji z innymi osobami powinno być wskazaniem do konsultacji specjalistycznej, jako że takie sytuacje znacząco oddziałują na psychikę.

Podsumowanie

Każdy człowiek powinien wiedzieć, co to są negatywne emocje i jak rozładować negatywne emocje. Pozwoli mu to na utrzymanie równowagi między życiem prywatnym a zawodowym i zagwarantuje cieszenie się każdym kolejnym dniem. Emocje negatywne z pewnością będą występować – nie da się ich całkowicie wyeliminować z życia, są bardzo ważne. Należy jednak potrafić je rozpoznawać i reagować nimi adekwatnie do sytuacji. W razie jakichkolwiek problemów z odczuwaniem emocji niezastąpione jest wsparcie psychologiczne lub psychoterapeutyczne.