Endoskopowa operacja zatok jest wykorzystywana w leczeniu przewlekłego zapalenia zatok przynosowych w przypadku niesatysfakcjonujących efektów leczenia farmakologicznego. Standardowo zabieg ten wykonuje się w znieczuleniu ogólnym, jednak możliwe jest także przeprowadzenie go w znieczuleniu miejscowym. Wcześniej należy skonsultować się z lekarzem otorynolaryngologiem, który zakwalifikuje do endoskopowej operacji zatok.
Spis treści:
Co to jest endoskopowa operacja zatok?
Chirurgię endoskopową zatok przynosowych wprowadzono do rynologii pod koniec lat 70., a od początku lat 90. powszechnie uznano ją już za metodę z wyboru w operacyjnym leczeniu przewlekłych stanów zapalnych zatok przynosowych. Endoskopowa operacja zatok to małoinwazyjny zabieg chirurgiczny wykonywany przez nos, który pozwala na leczenie przewlekłych chorób zatok przynosowych. Najczęściej stosowaną metodą jest FESS, czyli funkcjonalna endoskopowa operacja zatok.
Kiedy należy rozważyć endoskopową operację zatok?
Najczęstsze wskazania do rozważenia endoskopowej operacji zatok są następujące:
- przewlekłe zapalenia zatok nieustępujące pomimo leczenia zachowawczego;
- nawracające infekcje zatok;
- polipy nosa blokujące ujście zatok;
- zaburzenia węchu;
- powikłania infekcji okolicy nozdrzy i zatok, np. ropnie oczodołów;
- nowotwory, torbiele, ciała obce w obrębie zatok;
- trudności w oddychaniu w związku z zaburzeniami drożności nosa.
Grupy wskazań w znacznym uproszczeniu można też przedstawić następująco:
- objawy utrzymują się ponad 12 tygodni mimo leczenia;
- występują powikłania neurologiczne lub okulistyczne;
- zmiany anatomiczne (np. skrzywiona przegroda) utrudniają wentylację zatok;
- jakość życia pacjenta jest znacząco obniżona przez przewlekłe objawy.
Ciekawostką jest, że współcześnie z dostępu endoskopowego przez jamę nosową można leczyć wycieki płynu mózgowo-rdzeniowego, przepukliny oponowo-mózgowe, wykonywać dekompresje oczodołu, podwiązywać tętnice w przypadku krwawień z nosa, a także uzyskiwać dostęp operacyjny do wierzchołka oczodołu, kości klinowej oraz przysadki mózgowej. W każdym wymienionym przypadku techniki endoskopowe zapewniają dobry wgląd w trudno dostępne okolice, mniejszą traumatyzację oraz krótszy okres zdrowienia.
Jakie są zalety endoskopowej operacji zatok w porównaniu do tradycyjnych metod?
Do największych zalet endoskopowej operacji zatok przynosowych można zaliczyć przede wszystkim:
- małą inwazyjność i brak widocznych blizn — wszystko odbywa się z dostępu przez nos;
- krótki czas rekonwalescencji — zazwyczaj powrót do siebie zajmuje kilka dni, nie dłużej;
- wysoką skuteczność — pożądane rezultaty terapeutyczne obserwuje się nawet u 90% pacjentów, co daje bardzo duży odsetek powodzeń;
- mniejsze ryzyko powikłań, które są dość częste w przypadku zabiegów wykonywanych z dostępu otwartego przez twarzoczaszkę;
- wiele wskazań — za pomocą endoskopowej operacji zatok leczyć można różnorodne problemy zdrowotne;
- ponadprzeciętna precyzja — lekarz posługuje się mikronarzędziami, które umożliwiają bardzo dokładne usunięcie patologicznych tkanek bez jednoczesnego naruszania tych zdrowych.
Endoskopowa operacja zatok cieszy się rosnącą popularnością także w onkologii. Niewątpliwą zaletą dostępu endoskopowego w porównaniu z klasycznym jest lepsze uwidocznienie guza, a już w szczególności jego granic, dzięki czemu możliwa jest mniejsza traumatyzacja błony śluzowej. Ponadto zachowanie zewnętrznego szkieletu kostnego nosa, uniknięcie zewnętrznego cięcia i konieczności mobilizacji tkanek zapobiega tworzeniu się blizn, zwężeń przewodu nosowo-łzowego, śluzowiaków oraz pojawianiu się neuralgii.
Jak przebiega endoskopowa operacja zatok w szpitalu Salve?
W szpitalu Salve endoskopowa operacja zatok jest jedną z najczęściej przeprowadzanych procedur medycznych. Operację wykonuje się wewnątrznosowo, bez konieczności cięcia skóry w obrębie twarzy. Tak precyzyjne działania są możliwe dzięki zastosowaniu najnowocześniejszej aparatury, mikrochirurgicznych narzędzi i endoskopów.
Kilka dni przed zabiegiem (termin należy ustalić telefonicznie w rejestracji szpitala Salve), odbywa się konsultacja anestezjologiczna, celem kwalifikacji do zabiegu, oceny stanu zdrowia pacjenta, wyboru znieczulenia i omówienia przygotowania do zabiegu. Na konsultację z anestezjologiem należy przynieść wypełnione ankiety i wyniki badań wykonane nie wcześniej niż 2 tygodnie przed zabiegiem operacyjnym, zgodnie z zaleceniami Salve.
Endoskopowa operacja zatok w szpitalu Salve odbywa się w znieczuleniu ogólnym, a na sali cały czas obecny jest anestezjolog, który czuwa nad bezpieczeństwem i ciągłością snu podczas zabiegu. Cały zabieg trwa od 1 do 3 godzin, w zależności od problemu zdrowotnego. Pacjent zostaje wypisany do domu po około 6 godzinach, jeśli jego stan zdrowia na to pozwala.
Jakie są możliwe powikłania po operacji zatok?
Powikłania po endoskopowej operacji zatok są bardzo rzadkie, ale zawsze należy mieć je na uwadze, jak w przypadku każdego zabiegu chirurgicznego. Najczęściej są to powikłania łagodne, takie jak:
- krwawienia z nosa;
- obrzęk, zasinienie twarzy i/lub samej okolicy nosa;
- dolegliwości bólowe w obrębie nosa, zatok lub oczodołów;
- przejściowe zaburzenia węchu;
- nawroty polipów lub infekcji.
Do skrajnie rzadkich powikłań zaliczyć możemy natomiast:
- masywniejsze krwawienia;
- krwiaki oczodołów;
- uszkodzenie nerwu wzrokowego;
- odmę podskórną;
- zrosty wewnątrznosowe utrudniające oddychanie.
Ryzyko powikłań jeszcze się zmniejsza, gdy endoskopowa operacja zatok jest wykonywana przez doświadczonego lekarza, a tylko tacy pracują w Salve w Łodzi. Warto więc wybrać placówkę z wysoką renomą.
Jakie są okres rekonwalescencji po zabiegu?
Rekonwalescencja po endoskopowej operacji zatok to proces, który może trwać od kilku dni do kilku miesięcy — zależnie od rozległości zabiegu, ogólnego stanu zdrowia i indywidualnej reakcji organizmu. Pobyt w szpitalu trwa z reguły kilka godzin, pacjent jest wypisywany do domu jeszcze tego samego dnia. Jednak nie da się w żaden sposób skrócić czasu gojenia się tkanek, co odbywa się już w późniejszym czasie.
Do tygodnia po zabiegu poleca się odpoczynek w pozycji półleżącej, unikanie dźwigania i aktywności fizycznej. Mogą pojawić się dolegliwości bólowe, dlatego dobrze sprawdzą się też chłodne okłady lub płukania nosa solą fizjologiczną. Od 1 do 4 tygodni po zabiegu można stopniowo wracać do lekkiej aktywności, oczywiście najlepiej po kontroli laryngologicznej. Pełna regeneracja naruszonych tkanek może trwać do 3 miesięcy.