Grupa ryzyka zachorowania na raka piersi
Rak piersi stanowi aż 22% wszystkich zachorowań na nowotwory złośliwe na świecie. Rokrocznie jest przyczyną śmierci około 6 tysięcy Polek po 50. roku życia. Mężczyźni chorują na niego niezwykle rzadko i dość późno są diagnozowani. Wraz z rozwojem nowotworu mogą pojawić się przerzuty: w pierwszej kolejności do węzłów chłonnych pachowych, a później do np. wątroby, płuc i kości. Jak ograniczyć ryzyko zachorowania na raka piersi?
Precyzyjne wskazanie przyczyn zachorowania na raka piersi jest bardzo trudne. Na rozwój choroby wpływa zwykle jednoczesne występowanie kilku czynników ryzyka. Blisko 15% zachorowań stanowią przypadki wywołane przez mutację, która jest dziedziczona.
Główne czynniki ryzyka raka piersi to:
- wczesna miesiączka (poniżej 12 r.ż.),
- późna menopauza (powyżej 55 r.ż),
- późny pierwszy poród lub brak porodów,
- rodzinne występowanie raka piersi w pierwszym stopniu pokrewieństwa,
- mutacja w obrębie genu BRCA1/BRCA2 (wzrost ryzyka do 80%),
- niektóre łagodne choroby piersi,
- rak drugiej piersi,
- ekspozycja na promieniowanie jonizujące,
- otyłość (szczególnie po menopauzie),
- niewłaściwa dieta: nadmiar tłuszczy, picie alkoholu,
- palenie papierosów,
- brak aktywności fizycznej.
Ryzyko zachorowania wzrasta wraz z wiekiem: przed 40. rokiem życia nie występuje często, a główną grupę chorujących stanowią kobiety, które ukończyły 50 lat (80%).
Czytaj także: Salve wspiera walkę z rakiem piersi. Jesteśmy partnerem akcji Łap za biust!
Objawy raka piersi
Początkowe stadium raka piersi przebiega zwykle bezobjawowo, ale wraz z rozwojem choroby, zaczyna być wyczuwalny mały guzek w piersi. Często nie daje on żadnych dolegliwości bólowych. Guzek zwykle jest twardy, o dość nieregularnym kształcie, nieruchomy i nieprzesuwalny wobec skóry piersi. Nowotworowi może towarzyszyć powiększenie pachowych węzłów chłonnych po stronie piersi zajętej przez chorobę.
Pozostałe objawy raka piersi:
- zmiana wielkości lub kształtu piersi,
- wciągnięta brodawka,
- niesymetryczne ułożenie piersi podczas unoszenia ramion,
- obrzęk piersi i/lub ramienia,
- zmiany skórne wokół brodawki lub jej asymetria,
- wyciek z brodawki (zwłaszcza krwisty),
- zaczerwienienie, stwardnienie, zgrubienie skóry,
- objaw „skórki pomarańczowej” na piersi,
- owrzodzenie skóry,
- poszerzenie żył skóry piersi.
Wykrywanie raka piersi
Każda zmiana w wyglądzie piersi wymaga wizyty u lekarza. Dzięki temu możliwa jest zarówno szybka diagnostyka raka piersi, jak i wykluczenie zmian nowotworowych. Dlaczego to takie ważne? Wczesne wykrycie choroby i natychmiastowe podjęcie leczenia raka we wczesnym stadium to szansa na całkowity powrót do zdrowia. Kluczową rolę odgrywa tutaj regularna profilaktyka raka piersi, której podstawą jest samobadanie piersi. Jak badać piersi? Samobadanie można wykonać w domu, najlepiej raz w miesiącu, trzy-cztery dni po miesiączce. Kolejnym krokiem na drodze profilaktyki jest korzystanie z bezpłatnych programów profilaktycznych, które umożliwiają badanie piersi przy zastosowaniu specjalistycznego sprzętu – m.in. USG piersi i mammografia. Zlokalizowanie jakichkolwiek guzków musi być jak najszybciej skonsultowane z lekarzem onkologiem. Doświadczenia wielu krajów potwierdzają, że prowadzenie badań populacyjnych obniża umieralność o 20-30%.
Czytaj więcej: Pakiet badań profilaktycznych raka piersi
Jak pokonać raka piersi?
Leczenie raka piersi określa się jako leczenie skojarzone, czyli takie, które łączy radioterapię, chemioterapię, hormonoterapię i leczenie chirurgiczne. Wybór zastosowanych metod leczenia jest zależny od stadium choroby, stopnia złośliwości nowotworu, a także wieku pacjentki. Chirurgiczne usunięcie raka piersi może mieć charakter oszczędzający (usunięcie samego guza) lub radykalny (mastektomia, czyli usunięcie piersi, które można połączyć z jej rekonstrukcją). Radioterapia i chemioterapia może być stosowana przed, w trakcie i po operacji.
Pamiętajmy: nowotwór to nie wyrok! Badania profilaktyczne dają szansę na powrót do zdrowia – nie bójmy się ich!